
شب کاری در بعضی حرفهها ضروری است؛ مثلا کارکنان بخش درمان، از پزشک گرفتهتا پذیرش و... باید گاهی شب ها هم سرکار حضور داشتهباشند.
اغلب افرادی کهدر شیفت شب کار میکنند در طول روز دچار خستگی های مفرطی هستند کهبهسلامتی شان آسیب میزند راهکارهایی برای مقابلهبا عوارض شب کاری وجود دارد.
کار کردن در شیفت شب صرف نظر از اینکهفرد سحرخیزی بودهیا عادت بهشب بیداری داشتهباشید دردسرساز است .پزشکان، پرستاران، آتش نشانان و رانندگان کامیون از جملهافرادی هستند کهمجبور بهکار کردن در شیفت شب میشوند. نکاتی وجود دارد کهبا در نظر گرفتن آنها میتوان تا اواخر وقت و ساعات اولیهروز بهخوبی فعالیت داشت.
کار کردن در شیفت شب یا کار کردن در مدت زمان زیاد با مشکلات متعددی برای سلامتی Health مرتبط است کهشامل افزایش مشکلات سوخت و ساز، بیماری قلبی، چاقی، مشکلات گوارشی و برخی انواع سرطان میشود.
همچنین کار کردن در شیفت شب ممکن است در توانایی بدن برای مرمت آسیب دیدگی DNA ناشی از فرآیندهای طبیعی سلولی اختلال ایجاد کند.
سایت مدیکال نیوز تودی در این مقالهبهبرخی از راهکارهای موثر برای برطرف کردن مشکلات ناشی از شب کاری اشارهکردهکهبهشرح زیر است:
مدیریت الگوی خواب
برخی از افراد بدون هیچ مشکلی در طول شب کار میکنند در حالیکهبرخی دیگر احساس خستگی و کمبود خواب دارند زیرا بدن بهگونهای طراحی شدهتا در زمان شب بهخواب رود. بدن انسان توسط ساعت درونی بدن کنترل میشود کهکار کردن در شیفت شب موجب میشود فرد از طریق تلاش برای هوشیار بودن در طول شب با ریتم طبیعی بدن مقابلهکند. افرادی کهمجبور بهکار کردن در شیفت شب هستند باید خواب خود را در طول روز و احساس خستگی را در شب کنترل کنند.
کنترل قرار گرفتن در معرض نور
هنگام عصر و با تاریک شدن هوا ملاتونین در بدن ترشح میشود و فرد احساس خواب دارد در حالیکهدر روز میزان ترشح ملاتونین کاهش یافتهو ترشح کورتیزول افزایش مییابد. نور مصنوعی همچون نور خورشید بر ساعت درونی بدن تاثیر میگذارد. بنابراین زمان بندی قرار گرفتن در معرض نور میتواند بهتغییر چرخهخواب بدن کمک کند. افرادی کهدر شیفت شب کار میکنند میتوانند با قرار گرفتن در معرض روشنایی بدن خود را در حالت هوشیار قرار دهند.
توجهبهرژیم غذایی
زمانیکهریتم طبیعی و روزانهبدن از تعادل خارج میشود سوخت و ساز بدن هم دچار این وضعیت میشود. افرادی کهدر شیفت شب کار میکنند بیشتر احتمال دارد دچار سندرم متابولیک شوند. همچنین خطر اضافهوزن در آنان بهدلیل رژیم غذایی نامناسب و اختلال در ساعت درونی بدن افزایش مییابد. لذا تنظیم تغذیهو برنامهریزی برای وعدههای غذایی با توجهبهشرایط شب بیداری و برای حفظ هوشیاری و در عین حال آرامش در طول شب ضروری است.
چرت زدن
خوابیدن کوتاهمدت یکی از فاکتورهای اصلی سلامت کار در شب است. در حالیکهچرت زدن پیش از شروع کار میتواند بهمقابلهبا خستگی کمک کند خوابیدن برای مدت زمان کوتاهدر طول کار هم ضروری است.
دقت در مصرف کافئین
کافئین مادهمحرک است. زمانیکهکافئین بهدرستی مصرف شود میتواند درهنگام کار هوشیاری فرد را حفظ کند هر چند استفادهنامناسب از آن مشکلات گوارشی ایجاد میکند.