
ظروف غذا در خوش طعم و خوشمزهشدن غذا بسیار اهمیت دارد و یکی از مهمترین و موثرترین عوامل موفقیت در آشپزی است. ظروف مسی از قدیم الایام تا کنون برای پخت غذا کاربرد داشتهاست . امروزهنیز استفادهاز این ظروف بهعلت خواص متعددی کهدارد رواج پیدا کردهاست ، در این بخش از مجله اینترنتی فنجان شما را با فایدهها و عوارض این ظروف آشنا میکنیم.
بهترین ظروف از نظر طب جدید برای پخت و پز غذا ظروف شیشهای و پیرکس هستند زیرا هیچ واکنشی با غذا نمی دهند و عناصر تشکیل دهندهآنها هنگام پخت وارد غذا نمی شود اما عناصر تشکیل دهندهبقیهظروف مانند آلومینیومی، روحی، مسی، تفلن، چدن، ملامین و … هنگام پخت وارد غذا میشود.
از دیدگاهطب سنتی بهترین ظروف ، ظروف سنگی و سفالی و لعابی و گلی هستند.از نظر بو علی سینا دو نوع مس وجود دارد کهیکی قبرصی سرخ مایل بهزرد است کهاز نوع دیگر بهتر است و برای درمان زخم مفید است .دیگری مس سرخرنگ است کهانواع روشن و سیاهو طالیقون (سوختهتند و نیزو گیرندهاست) کهمانند مس مایل بهزرد برای درمان زخم مفید است .
مزاج آن گرم و خشک است. گویند اگر موی را با موچین مسی طالیقون بچینند نمی روید کهصحیح نیست.مصرف آن (موضعی و خوراکی) اگر بهکام برسد قی را تحریک میکند ، یک مثقال و نیم شربت آبکی موجب اسهال میشود ، موی را سیاهمیکند ؛ گوشت زائد را میخورد ؛ از گسترش عفونت ها و غدهها جلوگیری میکند، با عسل از سفتی آنها میکاهد با عسل زرد آب را بیرون میریزد. ممکن است موجب بروز بیماری شود.
علت خوشمزهشدن و خوب جا افتادن غذا در ظروف مسی این است کهحرارت در ظروف مسی بیش از سایر ظروف فلزی نگهداری و بهطور یکنواخت توزیع میشود .پخت غذا در این ظروف میتواند کم خونی را کم کند زیرا مس از عناصر لازم برای فرآیند خونسازی و رفع کم خونی است.
در دهپیش مردم کشور ما برای پخت غذا مخصوصاً خورشت و آش از قابلمههای مسی استفادهمیکردند و یک کفگیر آهنی داشتند بهنام حسوم کهموقع پخت غذا دائم درون آن قرار میگرفت و باعث رفع کم خونی میگشت.
ویژگی های فلز مس و رسانایی بسیار زیاد آن است کهباعث میشود غذا در ظرف مسی خیلی سریعتر بپزد و انواع خورش ها در این ظروف بهتر جا بیافتد ، همینطور سرخ کردن غذاها در ظرف مسی باعث تردتر شدن آن ها میشود .
کمبود یون مس موجب احساس رخوت و خواب آلودگی و کسالت مداوم میشود و سبب میشود کهدرد مفاصل داشتهباشیم ، پخت غذا در ظروف مسی باعث از بین رفتن این حالات میشود و برای جبران کمبود یون مسی پزشکان توصیهمیکنند یک دست بند مسی بهدست داشتهباشید.یکی از علت های بروز بیماری آلزیمر را رسوب یون های آلومینیوم در مغز عنوان میکنند.
پخت غذا در ظروف مسی باعث طول عمر مفید و سلامتی جسمی خانم های نزدیک بهدوران عادت ماهیانهمیشود . در شمال ایران برای جلوگیری از بیماری های خونی و سرطان خون موقع پخت خورشت (مخصوصاً فسنجون) یک تکهآهن یا نعل وسط خورشت میانداختند تا کاملا رنگ بگیردو این کار باعث آزاد شدن یون های آهن و سلامتی بدن میشود، باید بدانید هیچ کارتل داروئی نمی تواند از یون یک عنصر برای شما قرص تهیهکندو آن چیزی کهبهاسم قرص آهن میشناسید مولکول آهن هست .
ظروف مسی زود اکسید میشوند و ترکیب پذیری بالایی با مواد غذایی دارند، بنابراین میتوانند باعث مسمومیت شما شوند.
وجود آلیاژهایی مانند قلع، نیکل، استیل و لعاب کهبهنوان پوشش ظروف مسی برای کاهش میزان ورود مس بهغذا استفادهمیشود سبب ورود فلزات سنگین بهبدن میشود.
اگر غذاهای اسیدی و قلیایی برای مدت طولانی در این ظروف پختهیا نگهداری شوند باعث تخریب غذا میشود.
مس با غذاهای اسیدی واکنش نشان میدهد پس بهاین علت ظروف مسی را معمولا با لایهای از یک فلز دیگرمثل قلع یا استیل یا نیکل میپوشانند تا از ورود مس بهغذا جلوگیری شود. این لایهدر هنگام پخت و پز بهمقدار کم در غذا حل میشود بنابراین از پختن غذاهای اسیدی در ظروف مسی پوشش دادهنشدهباید اجتناب کرد.
در هنگام شست و شو خراشیدن یا ساییدن این ظروف ، لایهپوششی محافظ را از بین میبرد و دیگر نباید در ظروفی کهلایهپوششی آنها از بین رفتهپخت و پز کرد زیرا این فلز هنگامی کهدر مقادیر زیاد وارد غذا میشود باعث تهوع، استفراغ و اسهال میشود.
خوراکی های زیاد شور و تلخ، ترش و شیرین و روغنی و گوشت را نباید در ظروف مسی بهمدت طولانی نگهداشت.
زنگار ظروف مسی ضرر دارد ولی قلع اندود کردن آن ضرر ندارد .
ظروف مسی بهترین جایگزین همراهدیزی های سنگین بجای آلومینیوم است زیرا آلومینیوم اثرات بد استخوانی و خونی و مغزی دارد.
مس در صرفهجویی انرژی و پخت سریع مفید است زیرا در قدرت انتقال حرارت بعد از طلا از بهترین فلزات است .
1ـ برای از بین بردن لکهای از روی ظرف مسی یک برش پیاز بمالید تا سریعتر تمیز شود.
2ـ برای جلوگیری از ورود بیش از اندازهمس بهغذا و از بین رفتن لایهداخلی ظرف در ظروف مسی غذاهای اسیدی و ترش نپزید.
3ـ هنگام شستشو ظروف مسی برای از بین نرفتن لایهپوششی محافظ آنها را نخراشید.
4ـ در ظروفی کهلایهپوششی آنها از بین رفتهنباید پخت و پز کرد زیرا مس اضافی در کبد ذخیرهشدهو باعث از کار افتادن کبد میشود و همچنین دچار مسمومیت مس کهعلایم مانند تهوع، استفراغ و اسهال دارد خواهید شد.
5ـ برای شستن ظروف مسی آنها را در ماشین ظرفشویی قرار ندهید و بعد از شستن سریع خشک کنید.
6ـ نصف یک لیمو ترش را در نمک فرو ببرید وبرای پاک کردن قسمت های بسیار کثیف ظروف مسی و براق کردن آنها روی قسمت مورد نظر بمالید.
7.برای پاک کردن قسمت های بسیار کثیف ظروف مسی یک قاشق غذاخوری نمک، یک فنجان سرکه سفید و مقداری آب بهمدت چند ساعت در ظرفی بجوشانید. سپس آن را با محلول صابون و آب داغ بشویید و در نهایت آب بکشید و خشک کنید.
8.یک قاشق چای خوری نمک را در یک فنجان سرکهسفید حل کنید و بهآن آرد بیفزایید تا حالتی خمیری بیابد. خمیر را روی سطوح ظرف بمالید و پانزدهدقیقهتا یک ساعت آن را کنار بگذارید سپس با آب گرم ظرف مسی را بشویید و با پارچهنرم و تمیز آن را خشک تا براق شود.
9ـ از آب گرم و اسکاچ های نایلونی برای شستشوی ظروف مسی استفادهکنید و از شستن این ظروف با شویندههای با قدرت سایندگی بالا پرهیزکنید.
10. پولیش مس برای از بردن لکههای روی ظرف و حفظ درخشندگی آن مفید است.
11.برای جلوگیری از زنگ نزدن ظروف مسی قلم مو را در آب پیاز فرو کردهو آن را روی ظروف مسی بمالید.
12.هنگامی کهلایهی پوششی مس از بین رفت، با مراجعهبهفروشگاهخریداری ظروف ، دوبارهظرف مسی را پوشش دهید.
با روی کار آمدن دوبارهظروف مسی عدهای از سود جویان برای جذب منافع خود ظروف تقلبی را وارد بازار کردند. این ظروف از آلیاژی از فلز مس و برنج بهنسبت یک بهدوتشکیل شدهاست.
بیشترین تولیدات ظروف مسی اصل در زنجان انجام میشود کهسرخ رنگ و شفاف بودهاما رنگ ظروف تقلبی زرد متمایل بهمات میباشد و ناخالصی در آن بیشتر است. مسگران متبحر و قدیمی میتوانند ظروف مسی اصل را از تقلبی تشخیص دهند بنابراین برای خرید این نوع ظروف از مراکز معتبر آن را خریداری نمایید.
مس سومین مادهمعدنی در بدن است و در بدن یک فرد سالم مقدار مس بین 100 تا 150 میلی گرم است و تقریبا توسط پروتئین پلاسمای خون با نام سرولوپلاسمین حمل میشود. برای اینکهاز مزایای این مادهبیشترین استفادهرا ببرید باید آن را در رژیم غذایی روزانهخود بگنجانید.
مس در همهبرنامههای غذایی فقیر و نامناسب نیز یافت میشود، کمبود این عنصرمعمولا در بیماران مبتلا بهنفروزیس(نارسایی کلیه)، ویلسون، مبتلایان بهسوء تغذیه پروتئین – انرژی و نوزادانی کهبا شیر گاو تغذیهمیکنند ، دیدهمیشود.
مس برای سلامتی شامل رشد مناسب بدن، استفادهکارآمد و موثر از آهن، واکنش های مناسب آنزیمی و نیز بهبود سلامت بافت های همبند، مو و چشم مفید است و برای جلوگیری از پیری زودرس و تولید انرژی فواید زیادی دارد . از سایر مزایای مس برای سلامتی ، ریتم قلبی منظم، غدهتیروئید تنظیم شده، کاهش نشانههای مرتبط با التهاب مفاصل، درمان سریع زخم، افزایش تشکیل گلبول های قرمز خون و کاهش کلسترول است.
مس فرآیند متابولیک طبیعی در ارتباط با اسیدهای آمینهو ویتامین ها را قادر میسازد. این مادهدر بدن تولید نمی شود واز طریق منابع خارجی وارد بدنمی شود.
زردآلو ، تخمهها، مغز گردو (با پنیر)، قند، لوبیا، قارچ، جو، جوانهگندم
نا کارآیی استخوان و کم خونی ، سوخت و ساز غیر عادی کلسترول، لکههای سفید با رنگ ناخن و پوست، آسیب رگها، نقص در تنظیم قلب.
نوتروپنی (neutropenia) بهترین علامت مربوط بهکمبود مس میباشد کهکاهش غیر طبیعی تعداد گلبول های سفید خون است افرادی کهاز کمبود مس رنج میبرند دچار درد مفاصل میشوند کهپزشکان بهاین افراد توصیهمیکنند دستبندهای مسی بیاندازند تا با تماس دست بندهای مسی با پوست بخشی از این کمبود جبران شدهو از درد مفاصل کاستهمیشود.