موارد مصرف و عوارض “داکسی سایکلین "

داکسی سایکلین چیست؟

داکسی سایکلین یک آنتی بیوتیک تتراسایکلین است که‌با باکتری های بدن مبارزه‌می‌کند. این دارو یک داروی ضد باکتریایی رایج می‌باشد تنها برای درمان عفونت های باکتریایی می‌تواند مورد استفاده‌قرار گیرد و در درمان عفونت های ویروسی نظیر آنفولانزا و سرماخوردگی بی تأثیر است. داکسی سایکلین در اشکال (کپسول داکسی سایکلین 50 یا 100) ، (قرص داکسی سایکلین 100) وجود دارد و برای درمان بیماری های زیر مورد استفاده‌قرار می‌گیرد.

موارد مصرف:

داکسی سایکلین برای درمان بسیاری از عفونت های باکتریایی مختلف مانند آکنه، عفونت های دستگاه‌ادراری، عفونت های روده‌ای، عفونت های تنفسی، عفونت چشم، سوزاک، کلامیدیا، سیفلیس، پریودنتیت (بیماری لثه)، تب تیفوس، طاعون، وبا، کمپیلوباکتر و بروسلوز و موارد دیگر مورد استفاده‌قرار می‌گیرد.

چنانچه‌در بخش بهداشت و سلامت مجله اینترنتی فنجان میخوانید این دارو همچنین برای درمان لکه‌ها، آکنه و ضایعات ناشی از رزواسه‌استفاده‌می‌شود اما قرمزی ناشی از رزواسه‌را درمان نخواهد کرد.

برخی از انواع داکسی سایکلین برای پیشگیری از مالاریا، درمان سیاه‌زخم یا برای درمان عفونت های ناشی از کنه‌یا شپش استفاده‌می‌شود.

چنان چه‌به‌هر یک از آنتی بیوتیک های تتراسایکلین مانند دمکلوسیکلین، ماینوسایکلین، تتراسایکلین یا تیگ سایکلین حساسیت و آلرژی دارید، نباید از داکسی سایکلین استفاده‌کنید.

مکانیسم اثر:

داکسی سایکلین با مهار سنتز پروتئین باکتریایی با اتصال به‌یک زیرواحد ریبوزومی، از اتصال اسید های آمینه‌به‌یکدیگر پیشگیری می‌کند. بدون پروتئین باکتری ها قادر به‌عملکرد نیستند.

داکسی سایکلین باکتریو استاتیک است به‌این معنا که‌تولید مثل باکتری ها را متوقف می‌کند اما لزوما آن ها را از بین نخواهد برد.

فارماکوکینتیک داکسی سیکلین :

استفاده‌از داکسی سایکلین به‌روش خوراکی باعث جذب و اثر بخشی سریع می‌شود با این حال ممکن است 48 ساعت طول بکشد تا علائم مربوط به‌عفونت کاهش یابد.

داکسی سایکلین توسط کبد در صفرا جمع شده‌و به‌صورت فعال از طریق ادرار و مدفوع دفع می‌شود.

مصرف داکسی سایکلین در کودکان:

این دارو در کودکان با سن کمتر از 12 سال و ابتلای بیمار به‌لوپوس اریتماتوز نباید مصرف شود.

کودکان زیر 8 سال فقط در موارد شدید یا تهدید کننده‌زندگی مانند سیاه‌زخم باید از داکسی سایکلین استفاده‌کنند زیرا این دارو می‌تواند باعث زرد یا خاکستری شدن دائمی دندان ها شود.

داکسی سایکلین یک مجموعه‌کلسیم پایدار را در بافت تشکیل دهنده‌استخوان تولید می‌کند. که‌می‌تواند بر سرعت رشد استخوان فیبولا در کودکان خردسال و رشد اسکلت جنین تاثیر بگذارد.

استفاده‌از داکسی سایکلین در دوران بارداری:

در پاشخ به‌شوال برخی از شما از بخش سلامت مجله اینترنتی فنجان باید بگوییم که‌استفاده‌از داکسی سایکلین در دوران بارداری می‌تواند به‌جنین آسیب برساند یا باعث تغییر رنگ دائمی دندان های آن ها در دوران کودکی شود. بنابراین اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید به‌پزشک خود اطلاع دهید.

داکسی سایکلین می‌تواند باعث کاهش اثر قرص های پیشگیری از بارداری شود. در مورد استفاده‌از روش های پیشگیری از بارداری غیر هورمونی (کاندوم، دیافراگم یا اسپرم کش ) از پزشک خود سوال کنید.

استفاده‌از داکسی سایکلین در دوران شیردهی:

داکسی سایکلین ممکن است که‌به‌شیر مادر منتقل شود و حتی بر رشد استخوان و دندان در نوزاد شیرخوار تاثیر بگذارد. بنابراین از مصرف این دارو در دوران شیردهی نیز خودداری کنید.

به‌منظور اطمینان از بی خطر بودن داکسی سایکیلن چنان چه‌قبلا مشکلات ذیل را تجربه‌کرده‌اید، به‌پزشک اطلاع دهید:

• بیماری کبد
• بیماری کلیوی
• آلرژی به‌سولفیت یا آسم
• افزایش فشار داخل جمجمه

- اگر از ایزوترتینوئین، داروی تشنج یا داروی رقیق کننده‌خون مانند وارفارین (کومادین) مصرف می‌کنید.

اگر از داکسی سایکلین برای درمان کلامیدیا استفاده‌می‌کنید، پزشک ممکن است آزمایشی را توصیه‌کند تا از عدم ابتلا به‌سوزاک (یکی دیگر از بیماری های مقاربتی) مطمئن شود.

داکسی سایکلین چگونه‌مصرف می‌شود؟

- این دارو باید طبق دستور پزشک مصرف شود.

- تمام دستورالعمل های روی برچسب دارو یا نسخه‌خود را دنبال کنید.

- هرگز این دارو را در مقادیر بیشتر یا کمتر یا بیش از مدت توصیه‌نشده‌مصرف نکنید.

- داکسی سایکلین را با یک لیوان آب مصرف کنید و در دوره‌ای که‌از این دارو استفاده‌می‌کنید، نوشیدن مایعات فراوان را فراموش نکنید.

- در صورتی که‌ناراحتی معده‌دارید، برخی از مارک های داکسی سایکلین ممکن است همراه‌با شیر یا غذا مصرف شوند. مارک های مختلف داکسی سایکلین ممکن است دستورالعمل مختلفی در مورد مصرف آن ها با غذا یا بدون غذا داشته‌باشند.

- هرگز کپسول یا قرص را خرد نکنید، نشکنید یا باز نکنید بلکه‌آن را کامل ببلعید.

- دوز توصیه‌شده‌داروی مایع را با سرنگ یا قاشق / فنجان اندازه‌گیری کنید.

- اگر از داکسی سایکلین برای پیشگیری از مالاریا استفاده‌می‌کنید، مصرف آن را 1-2 روز قبل از ورود به‌ناحیه‌ای که‌مالاریا زیاد است؛ شروع کنید. در طول اقامت خود و حداقل برای 4 روز مصرف دارو را ادامه‌دهید.

- از لباس های محافظ، مواد دفع حشرات و پشه‌بند در هنگام خواب استفاده‌کنید تا از گزش پشه‌های مالاریا پیشگیری کنید.

- درصورتی که‌توانایی مصرف داکسی سایکلین از طریق خوراکی را ندارید، پزشک ممکن است روش تزریق وریدی را تجویز کند.

- علائم شما ممکن است قبل از رفع کامل عفونت بهبود یابد. حذف دوز ها همچنین ممکن است خطر ابتلا به‌عفونت بیشتر را که‌در برابر آنتی بیوتیک ها مقاوم است، افزایش دهد. داکسی سایکلین عفونت ویروسی مانند آنفولانزا یا سرما خوردگی را درمان نمی کند.

- اگر باید عمل جراحی انجام دهید، پیش از موعد به‌جراح بگویید که‌از داکسی سایکلین استفاده‌می‌کنید.

اگر دوز مصرفی دارو را فراموش کنیم چه‌اتفاقی میفتد؟

دوز فراموش شده‌را به‌محض یادآوری مصرف کنید. اگر زمان دوز بعدی نزدیک است، از مصرف دوز فراموش شده‌صرف نظر کنید.

هرگز برای جبران دوز فراموش شده، داروی اضافی مصرف نکنید.

هنگام مصرف داکسی سایکلین از چه‌چیزهایی باید دوری کرد ؟

- در طی 2 ساعت قبل و بعد از مصرف داکسی سایکلین از مکمل های آهن، مولتی ویتامین ها، مکمل های کلسیم، آنتی اسیدها یا ملین ها استفاده‌نکنید.

- از مصرف هر نوع آنتی بیوتیک دیگر با داکسی سایکلین خودداری کنید، مگر این که‌تجویز پزشک باشد.

- از قرار گیری در معرض نور خورشید یا سولاریوم خودداری کنید زیرا داکسی سایکلین می‌تواند موجب آفتاب سوختگی شما شود. هنگام بیرون رفتن از لباس های آستین بلند و ضد آفتاب spf30 استفاده‌کنید.

اثر بر آزمایش های تشخیصی:

داکسی سیکلین بر روی آزمونهای ادرار که‌با استفاده‌از آزمون گلوکزاکسیداز (TesTape یا Clinistix) صورت می‌گیرند، اثر دارد و موجب نتایج منفی کاذب می‌شود.

داکسی سیکلین آزمونهای فلورومتریک برای کاتکول آمینهای ادرار را به‌طور کاذب افزایش می‌دهد.

دارو باعث افزایش BUN و آنزیمهای کبد و کاهش هموگلوبین و هماتوکریت می‌شود.

عوارض جانبی داکسی سایکلین

در صورت مشاهده‌علائم واکنش آلرژیک (کهیر، مشکل تنفسی، تورم صورت یا گلو) یا واکنش شدید پوستی (تب ، گلو درد، سوزش چشم، درد / قرمزی یا کبودی پوست ) به‌پزشک مراجعه‌کنید.

این واکنش ها ممکن است چندین هفته‌پس از شروع مصرف داکسی سایکلین رخ دهد. در صورت داشتن هر یک از علائمی که‌در ادامه‌ی این بخش از بهداشت و سلامت مجله اینترنتی فنجان آورده‌ایم بلافاصله‌با پزشک خود تماس بگیرید:

• درد شدید معده، اسهال آبکی یا خونی ( در صورت بروز اسهال مداوم طی 2 ماه‌استفاده‌از داکسی سایکلین به‌دنبال توصیه‌پزشکی باشید )
• سوزش گلو، خس خس سینه، مشکل در بلع یا صحبت کردن
• گرفتگی صدا
• درد قفسه‌سینه، ریتم نامنظم قلبی، احساس تنگی نفس
• ادرار کم یا نداشتن ادرار
• تعداد گلبول های سفید کم، تب، لرز، تورم غدد، بدن درد، ضعف، رنگ پریدگی پوست، کبودی یا خونریزی آسان
• تورم صورت، لب، زبان یا گلو
• علائم مشکلات کبدی مانند ادرار تیره، احساس خستگی و گرسنگی، ناراحتی معده، مدفوع رنگ روشن
• علائم مشکل لوزالمعده‌(پانکراتیت)
• گرگرفتگی

برخی از عوارض جانبی معمول عبارتند از:

• حالت تهوع، استفراغ، ناراحتی معده، از دست دادن اشتها
• اسهال خفیف
• بثورات پوستی یا خارش
• تیره‌شدن پوست
• سر درد
• خارش یا ترشح واژینال ( استفاده‌از آنتی بیوتیک ها مانند داکسی سایکلین با افزایش خطر کاندیدیازیس واژن ( برفک ) همراه‌است. )
• درد مفاصل یا کمر
• گرفتگی بینی یا سینوسی

چه‌دارو های دیگری بر داکسی سایکلین اثر می‌گذارد؟

گاهی اوقات استفاده‌همزمان برخی داروها خطرناک است و می‌تواند بر سطح خون و سایر دارو های مصرفی شما اثر بگذارد که‌ممکن است عوارض جانبی را تشدید یا داروها را کم اثر کند.

داروهای بدون نسخه، ویتامین ها و محصولات گیاهی ممکن است با داکسی سایکلین تداخل داشته‌باشند.

سایر دارو های رایجی که‌ممکن است با داکسی سایکلین تداخل داشته‌باشند عبارتند از:

• آنتی اسید هایی مانند هیدروکسید آلومینیوم، کربنات کلسیم، هیدروکسید منیزیم یا بی کربنات سدیم
• دارو های ضد تشنج مانند فنی توئین، فنوباربیتال یا پریمیدون
• سابسیلسیلات بیسموت
• مکمل های کلسیم
• مکمل های آهن
• دارو های خوراکی پیشگیری از بارداری
• پنی سیلین

نگهداری از دارو:

این دارو را در دمای اتاق و به‌دور از رطوبت، گرما و نور نگهداری کنید.

در صورت منقضی شدن، دارو را دور بریزید. استفاده‌از داکسی سایکلین منقضی شده‌ممکن است که‌به‌کلیه‌ها آسیب برساند.