
سهل انگاری مادر درد سر بزرگی برایش رقم زد،مادر جوان اهل منطقه" ژوهای" چین پس از آنکهبرای چرت زدن بدون مزاحمت انگشترش را در اختیار کودک کم و سن سال خود قرار داد از این ماجرا درس ارزشمندی یاد گرفت. این زن جوان با صداهای دلخراش کودکش در حالی کهبهگردن خود اشارهمیکرد سراسیمهاز خواب برخاست و متوجهشد کهدخترش انگشتر او را قورت دادهاست.
پس از انتقال این کودک بهبیمارستان و انجام آزمایش اسکن مشخص گردید کهاین انگشتر الماس در مری کودک گیر کردهاست. در ادامهبدلیل اینکهممکن بود انگشتر فلزی آسیب جدی بهکودک وارد کند پزشکان بلافاصلهاین کودک را بهاتاق عمل منتقل کردند و عمل جراحی روی کودک انجام شد. پس از یک عمل 30 دقیقهای پزشکان موفق شدند تا این انگشتر را از بدن کودک خارج کنند.
هر روز در روند رشد نوزاد اتفاق تازهای رخ میدهد. درواقع آنها هر روز مهارت جدیدی یاد میگیرند. یک روز میبینید در حال دست و پا زدن است، روز دیگر چهار دست و پا میرود و یک روز هم میبینید کهدر حال کشف دنیای اطراف است.
اکتشاف محیط پیرامون یکی از اصلی ترین ویژگی های دنیای کودکانهاست و او در این راهاز هر وسیلهای استفادهمیکند. گاهی او را درحالی میبینید کهانگشتان دست و پای خود را در دهان فرو بردهو از این طریق میخواهد بیشتر بداند. احتمالا در چنین صحنهای میدوید و دوربین خود را میآورید تا از شیرین کاری او فیلم و عکس ثبت کنید.
اما اگر او را در حالی ببینید کهپیچ و مهرهرا بهدهان برده، قطعا قید فیلم و عکس را میزنید و فقط بهاین فکر میکنید کهاو را از خطر نجات دهید. کشف دنیا در درجهاول از طریق دهان و بعد از آن از طریق حواس دیگر اتفاق میافتد. در این مرحلهلازم است خیلی مراقب باشید کهفرزندتان دچار حادثهای نشود، چرا کهاو تفاوت بین اشیای خطرناک و مفید را تشخیص نمی دهد و احتمالا حتی خاک را نیز بهطرف دهان خود خواهد برد. در این مطلب نکاتی دربارهاین خصلت نوزادان میگوییم و شما را راهنمایی میکنیم کهدر این مواقع چهکاری باید انجام دهید.
کودکان وقتی بهسن سهتا چهار ماهگی میرسند سعی میکنند تمام چیزهای پیرامون خود را با دهان شان کشف کنند، از انگشتان گرفتهتا هر چیزی کهقادر باشند دست خود را روی آن بکشند؛ مو، خاک، مداد شمعی، اسباب بازی و غیره. عادت بهدهان بردن وسایل و اشیا اغلب تا دو سالگی ادامهدارد و در برخی موارد حتی تا بعد از آن هم طول میکشد و بهنوعی بخشی از نقطهعطف رشد آنها محسوب میشود. در اکثر موارد این عادت بهخودی خود از بین میرود. با این حال، برخی بچهها در طول دوران رشد همچنان بهاین کار ادامهمیدهند.
عمل بهدهان بردن وسایل و اشیا، اغلب منجر بهبلعیدن آن شیء نخواهد شد. برخی بچهها عادت دارند چیزهایی را بهدهان ببرند کهقابل خوردن نیست مانند خاک، گِل، گچ، زغال، رنگ، صابون، لیوان، مو، یخ و غیره. بهاین اختلال خوراکی، اختلال هرزهخواری میگویند. اما میزان ایمنی و سلامت در این عادت واقعا چقدر است؟ ممکن است بهدهان بردن چیزی منجر بهخفگی، سرفه، مشکلات تنفسی و حتی بیهوشی نوزاد شود.
بچهها ممکن است چیزهایی مانند تکههای کوچک اسباب بازی، دکمه، مهره، تیله، سکهو غیرهرا ببلعند. یک سوم بخش بالایی مری یکی از نقاطی است کهاغلب اشیا در آن گیر میکنند. علاوهبر این خطر سوراخ شدن معده، عفونت و حتی مرگ بهدلیل بلعیدن باتری یا چیزهای تیز هم در کودکان وجود دارد. در اینجا بهمواردی اشارهمیکنیم کهتا حد امکان نباید در دسترس نوزادتان قرار دهید تا حادثهای بهبار نیاید.
خوردن خاک معمولی و گرد و خاک در بچهها طبیعی است. این مسئلهباعث پرورش سیستم ایمنی و تقویت آنها میشود، اما خطراتی هم بههمراهدارد. میکروب ها و ذرات ریز موجود در خاک یا گِل میتوانند بهعفونت یا بیماری های انگلی بینجامند. خاک بهکرم ها آلودهبودهو تخم های آنها وارد بدن نوزاد شدهو داخل معدهاو رشد میکنند. از طرفی عفونت های مختلف و مسمومیت غذایی هم میتواند منجر بهاسهال و یبوست شود.
سکهها یکی از رایج ترین اشیا برای خوردن هستند. بلعیدن سکهمیتواند منجر بهبستهشدن راهتنفسی و خفگی، علائمی مانند استفراغ، سرفه، آبریزش بینی و غیرهشود. هرگز پول های سکهای خود را در دسترس کودکان قرار ندهید زیرا معمولا کامل بلیعدهنمی شود و خفگی بزرگ ترین عارضهآن است.
غذای افتادهروی زمین
اکثر افراد بر این باورند کهاگر غذایی تنها 5ثانیهروی زمین افتادهباشد، میتوان آن را برداشت و خورد. در تحقیقی مشخص شدهکهبیش از 99درصد از باکتری ها بعد از 5ثانیهاز سطح زمین بهغذایی کهبر زمین افتادهاست، منتقل میشوند. از طرفی میزان آلودگی غذا بهخاطر باکتری تا حد زیادی بهکثیف بودن زمین و نوع زمینی کهغذا روی آن افتادهارتباط پیدا میکند. احتمال انتقال باکتری از سطح فرش نسبت بهسطوح چوبی یا کاشی شدهبهغذا خیلی کمتر است. بهخاطر داشتهباشید کهتنها بخش کوچکی از یک باکتری بهشدت عفونت زا میتواند منجر بهبیماری نوزاد شود.
یکی از دلایلی کهتوصیهمیشود متناسب با سن بچهبرایش اسباب بازی بخرید این است کهبخش های کوچک اسباب بازی کهبرآمدهیا بیرون زدهاست، میتواند منجر بهبروز آسیب های خطرناکی بهنونهالان شود. اسباب بازی های توپُر هم میتوانند زیستگاهباکتری ها باشند. جویدن اسباب بازی های پلاستیکی بچهها را در معرض مواد شیمیایی سمی قرار میدهد کهمیتواند روی هورمون ها تاثیر گذاشتهو در روند رشد مغزی او اختلال ایجاد کند. اسباب بازی های فلزی و جواهرات کم بها اغلب آلودهبهمواد سمی مانند کادمیم و سرب هستند.
این فلزات از طریق دهان کودک و مکیدن، راهخود را بهدرون بدن او مییابند. تماس با فلزات غیراصلی مانند سرب یکی از نگرانی های عمدهبا توجهبهوجود گستردهاین فلز در بسیاری از محصولاتی است کهاستفادهمیکنیم. بهدهان بردن مکرر بسیاری از اشیای فلزی توسط بچهها میتواند باعث افزایش غلظت سرب خون آنها شود. همان طور کهمیدانید سرب مادهای سمی است و تاثیرات مخربی بر عصب ها، خون، روده، قلب و کلیهها دارد.
بیشتر بچهها عادت دارند مدادهای شان را گاز بزنند. بسیاری از افراد بر این باورند کههیچ نوع سربی در مدادهای بهاصطلاح سربی وجود ندارد. بیشتر مدادها از سرب سیاه(نوعی کربن) و خاک رس درست شدهاند. تا پیش از این، سربی کهبرای لایهبیرونی مدادها استفادهمیشد نوعی نگرانی برای والدین بود، اما با حذف سرب از مواد نقاشی، این نگرانی از بین رفت.
تماس جزئی با قرار دادن یک تکهگچ یا زغال در دهان باعث آسیب بهبچهها بهخاطر مواد شیمیایی موجود در آن نمی شود. وقتی خوردن گچ تبدیل بهعادت شود، میتواند برای بچهمشکلاتی مانند مشکلات رودهو اختلالات هاضمهبههمراهداشتهباشد. گچ و زغال حاوی مواد سمی هستند. از طرفی حواس تان بهمحصولات هنری و نقاشی باشد کهحاوی مواد معطر هستند. آنها مواد شیمیایی مختلفی دارند کهدر صورت هضم میتوانند کشندهباشند.
بچهها حین بازی اغلب بادکنک را بهدهان میبرند. برخی بچهها عادت دارند آن را بجوند و دندان های شان را روی آن بکشند. انجام مکرر این کار باعث تماس مداوم با ترکیبات خطرناکی مانند بنزن، زایلن و فتالات موجود در مواد بادکنک میشود. بنزن مادهای است کهمیتواند خطر سرطان را افزایش دهد. زایلن دارای تاثیرات مخرب بر عملکرد عصب های مغزی و هورمون هاست. از طرفی منجر بهبروز اختلالات باروری و آسیب بهDNA (مادهاصلی ژنتیک) هم میشود. فتالات ها برای دستگاهتناسلی بدن بسیار مضرند و در روند فعالیت هورمون ها اختلال ایجاد میکنند.
یکی از جملاتی کهروی تمام داروها نوشتهشدهاین است:«دور از دسترس اطفال نگهداری شود.» پاراستامول، شربت سرفهو آنتی بیوتیک ها برخی از شایع ترین داروهایی هستند کهبهطور ناخودآگاهتوسط بچهها خوردهمیشوند. بلعیدن برخی داروها توسط کودک میتواند بر کبد و کلیههای او اثر بگذارد و تبعات مصیبت باری بههمراهداشتهباشد، در ضمن ایبوپروفن هم میتواند مشکلات تنفسی بهبار آورد.
متاسفانهشدیدترین مسمومیت ها در کودکان مربوط بهمواد شویندهو شیمیایی است کهاغلب موارد آسیب های جبران ناپذیری بهدنبال دارد. کودکان معمولا از روی کنجکاوی یا علاقهبهرنگ و بستهبندی جذاب مواد شویندهاین محصولات را بهدهان بردهو میبلعند. هضم مقدار کمی از دهانشویه ها میتواند حالت تهوع بههمراهداشتهو بهبرهم خوردن وضعیت معدهبینجامد. دهانشویهحاوی فلوراید و الکل بودهکهاگر بهمیزان زیاد بلعیدهشود، میتواند سمی باشد.
بلعیدن مواد شویندهمانند مایع ظرفشویی ، مواد تمیزکنندهو غیرهمیتواند باعث سوزش لب، دهان و گلو شود. کافور هم کهدر اسپری های حشرهکش وجود دارد حتی بهمیزان کم میتواند مضر باشد و بهتشنج بینجامد. با اینکهبارها نسبت بهبلعیدن مواد شیمیایی توسط کودکان هشدار دادهشدهو بهوالدین توصیهشدهکهمحصولات شویندهاز دسترس کودکان دور نگهداشتهشود، اما باز هم شاهد بروز مسمومیت هایی از این قبیل هستیم.
باتری های کوچکی کهدر برخی اسباب بازی ها استفادهمیشوند بهراحتی قابل بلعیدن هستند. خارج شدن محتوای آنها میتواند بهآسیب های جدی و حاد در مجرای غذایی مانند سوزش شدید یا سوراخ شدن مری، آسیب بهرگ های خونی، خونریزی زیاد و... بینجامد. بلعیدن اشیای آهنربایی هم میتواند بهبروز خطرات حادی مانند مشکلات رودهمثل زخم رودهیا سوراخ شدن آن منتهی شود. بلعیدن آهنربا میتواند بهعفونت جدارهمعدهمنتهی شدهو بهخاطر عفونت، خطرات مرگ هم بههمراهداشتهباشد.
این محصولات بهشکل چوبی، دستبند یا قلم نوری وجود دارند. این وسایل جذاب هستند و اغلب بچهها دوست دارند آنها را گاز بگیرند. مایع موجود در این محصولات سمی است و میتواند منجر بهالتهاب و احساس سوزش در دهان و حالت تهوع شود.
کودک پیش از 6ماهگی دست و انگشتانش را میمکد و از 6ماهگی کهقادر بهگرفتن اشیا میشود، هر چیزی را کهدر دسترس او باشد در دهان میگذارد. این موضوع چندان غیرطبیعی نیست اما چیزی کهمهم است باید ببینید آیا کودک تان فقط اشیای خاصی را در دهان میگذارد یا بهجای غذا تمایل بهخوردن غیرخوراکی هایی مثل خاک، چسب، چوب و... دارد یا نه.
گروهی از کودکان">کودکان بهعلت کمبود برخی مواد در بدن شان بهسمت مواد غیرخوراکی جذب میشوند. مثل خوردن خاک برای جبران کمبود ید یا خوردن کاغذ و دستمال کاغذی کهاز مشتقات چوب است، کهاین امر میتواند تا حدودی طبیعی قلمداد شود و با رژیم غذایی خاص و برخی ویتامین ها قابل درمان است.
پیکا نام پرندهای است مانند زاغ کههمهچیزخوار است و چون برخی کودکان">کودکان بههرزهخواری روی میآورند، این نام را برای این اختلال برگزیدهاند. کودکان">کودکان مبتلا به«پیکا» نیاز بهدرمان روانپزشکی دارند. لازم بهذکر است کهشیوع این اختلال بالا نیست و تشخیص آن تنها بهعهدهپزشک است. کودکان">کودکان در سال دوم زندگی تشخیص میدهند اما برخی کودکان">کودکان استفادهاز مواد غیرخوراکی را مصرانهادامهدادهو از این عمل خود لذت میبرند.
ویژگی مهم این اختلال عادت بهخوردن غیرخوراکی ها مانند رنگ، کاغذ، گل، تکههای لباس و پارچه، مو و حشرات است .این اختلال در کودکان">کودکان سیاهپوست بیشتر از سفیدپوستان و در پسران اندکی بیشتر از دختران گزارش شدهاست. محرومیت شدید، عامل فرهنگی، اختلال رابطهمادر و کودک، عقب ماندگی ذهنی و سایکوز ازجملهعلل ابتلا بهاین اختلال است.