
شاید در نگاهاول خرید سیسمونی یا همان وسایل نوزاد کار شیرین ودلچسبی بهنظر آید چنانچهدر گذشتهاین گونهبود و هر تکهاز لوازم نوزاد را کهآمادهمیکردند با شادی و آرزو های زیبا ودعا برای سلامتی نوزاد بود و خود این امر موجب تشویق خانوادهها بهافزایش نسل و داشتن خانوادهای پرجمعیت و بانشاط میشد اما امروزهبرخلاف گذشتههزینههای سر سام آور سیسمونی بهمیزان قابل ملاحظهای افزایش یافتهاست و بهیک دغدغهبزرگ برای خانوادهها و حتی خود زنان باردار تبدیل شدهاست، طوری کهشاید دیگر بعضی خانوادهها مانند گذشتهاز نوهدار شدن خوشحال نشوند.
همهکودکان در بدو تولد رفتارهایی شبیههم دارند اما اینکهبعدها چهرفتارهایی از خود بروز میدهند وابستهبهنوع تربیت و زندگی شان متفاوت میشود. ما پدرها و مادرها، کودکانی را کهدر کودکی تنها یک جای خواب میخواهند، مقدار کمی غذا و چند وسیلهبرای بازی، رفتهرفتهبهکودکانی تبدیل کردهایم کهدر سنین کم موتور و ماشین برقی میخواهند یا اتاق یا خانهای کهوسایلش تکمیل باشد مبادا دوستش بهخانهشان بیاید و ببیند کهتخت و کمدش ست نیست یا اینکهمبلمان مخصوص پذیرایی کودک در اتاقش تعبیهنشدهاست.
با اپیدمی شدن سیسمونی های شبیهجهیزیهکهداخلش ست کامل آشپزخانهاعم از یخچال، گاز، ماشین لباسشویی و سینک است و همچنین ست تخت و تشک کهدیگر شکل یک خانهمجزا بهخودش گرفتهاست، بر آن شدیم این پدیدهرا در گفت و گو بایک روانشناس بالینی و یک طراحی و تولیدکنندهاین اجناس از زوایای مختلف بررسی کنیم.
طرح های لاکچری تخت و کمدها و پاتری بارن (وسایل اتاق کودک) و افزودهشدن یخچال و گاز و ماشین لباسشویی بهاتاق بچههمگی بهحداقل پنج سال گذشتهدر غرب بر میگردد. حالا دیگر این سبک چیدمان اتاق کودک برای آن ور آبی ها یک موضوع حل شدهو در اکثر خانهبازی و شهر مشاغل شان دیدهمیشود اما پای اینگونهطرح های خارجی تنها یک سال است کهبهایران باز شدهاست و در بدو ورود با مخالفت های گستردهرو بهرو شد اما کم کم سفارش ها بیشتر و بیشتر شدهو شاید کم کم بهیک نیاز در خانههای بالاشهری بدل شد.
شخصی کهمدیریت گروهیکی از اولین تولیدکنندگان کابینت های کودک در ایران را بهعهدهدارد در رابطهبا ایدهشروع بهاین کار و نحوهاستقبال مردم میگوید:«اکثر افرادی کهخواهان این طرح ها برای اتاق کودک شان هستند افرادی اند کهرفت و آمد زیادی بهخارج از کشور دارند و طالب این هستند کهبتوانند این طرح های نو و خاص را برای خودشان پیادهکنند. پیش از اینکهاین طرح ها بهتولید داخلی برسند تنها چند فروشگاهیک نمونهیا عکس هایی از این وسایل را در دکور خود داشتند و مشتری باید ابتدا سفارش میداد، پولش را واریز میکرد تا نمونهخارجی از خارج از کشور برایش ارسال شود.
اما بهعلت هزینهبالای گمرک معمولا قیمت ها بهشدت بالا میرفت. بهاین ترتیب یکی از مشتریان نمونهاین طرح را بهما داد و ما شروع بهساخت آن کردیم. نمونهای کهبرای یک ست کامل نهایت یک میلیون و نیم هزینهمیشود اما برای نمونهخارجی پنج الی شش میلیون باید پرداخت شود. البتههستند افرادی کهبهخاطر اینکهاجناس شان خارجی و برند باشد حاضر بهپرداخت این پول های گزاف هم هستند اما با ایرانیزهکردن این طرح تعداد افراد بیشتری میتوانند از آن استفادهکنند.»
این طرح های داخلی کهبهلحاظ ظاهری تفاوت چندانی با مدل های خارجی اش ندارند در نمایشگاهبین المللی مادر و کودک کهشهریور امسال برگزار شد رونمایی شد. حیدری در رابطهبا وارد کردن آشپزخانهدر سیسمونی و دنیای کودکانهمیگوید:«در ابتدا همهبازدیدکنندگان این وسایل را بهدیدهیک اسباب بازی نگاهمیکردند و خیلی با این ایدهمخالف بودند. ما روزانهاظهارنظراتی راجع بهاینکهاین یک کار لاکچری است و توقع بچهها را بالا میبرد، داشتیم.
اما ما در نمایشگاهی کهداشتیم بهآنها نشان دادیم کهاین وسایل صرفا وسیلهبازی نیست بلکهکاربری همهآنها مثل کمد لباس و وسیلهاست و این یخحال، گاز و ماشین لباسشویی و سینک ها همهدر اصل کمد هستند در قالب و شکل وسایل آشپزخانه.
قیمت ست کامل این دکور از 650 هزار تا یک میلیون و 550 هزار تومان و قیمت هر یک از این کمدها بهتنهایی بین 375 هزار تا 400 هزار تومان است و افرادی کهمیخواهند برای اتاق کودک خود یک ویترین تهیهکنند کهیک میلیون و 500 هزار تومان هزینهبر میدارد میتوانند با همان میزان پول چهار کمد با طرح و شکلی متفاوت و خاص تهیهکنند.»
در بین این وسایل میتوانید میز توالت های چوبی و مدرن را ببینید کهمخصوص کودکان است. حیدری در این رابطههم میگوید:«این میز توالت ها هم کاربری مانند کمد دارند و بین 500 تا 600 هزار تومان قیمت گذاری شدهو جنسش MDF است و این در حالی است کهمیز توالت های پلاستیکی خارجی در سایز کوچک تر در فروشگاههای اسباب بازی تهران 500 هزار تومان برای فروش گذاشتهشدهاند.»
اما با همهتوصیفات و توجیحات این طرح های نوین سیسمونی و با فرض اینکههزینهتمام شدهاین ست ها برابر با یک ویترین معمولی بچهاست اما باز هم چشم مان بهوسایلی میخورد کهوجودش در اتاق بچههیچ توجیحی نمی تواند داشتهباشد. حتی اگر از ست 17 میلیونی تخت و تشک های طرح خانهکهبهتازگی مد شدهاست بگذریم از پستونک طلا که25 میلیون قیمت دارد نمی توان گذشت.
روانشناس بالینی این آداب و رسوم را کهبخشی از فرهنگ مردم یک منطقهاست گاهی همراهبا آسیب هایی میداند و میگوید:«یکی از نیازهای اساسی انسان ها نیاز بهقدرت و احساس خاص بودن است. انسان ها برای برآوردهساختن این نیاز از ابزارهای مختلفی استفادهمیکنند. مناسب ترین ابزارها برای برآوردهساختن این نیاز ابزارهایی هستند کهدرونی باشند مانند اقتدار شخصیتی با قدرتی کهافراد از طریق پیشرفت در کار خویش بهدست میآورند ولی گاهبرخی از فرزند خویش و امور مربوط بهاو بهعنوان ابزار کسب قدرت استفادهمیکنند.
اینگونهزندگی فرزند قربانی کمبودهای والدین میشود. مثلا در تهیهسیسمونی اگر هدف ایجاد آرامش و لذت و رشد ذهنی و جسمی نوزاد باشد آنچهبرایش خریداری میشود بهاحتمال زیاد مفید واقع خواهدشد ولی در صورتی کهمقصود جلب توجهاطرافیان و خاص جلوهکردن فرزند باشد آنچهتهیهشدهبرای نوزاد کارکردی نخواهدداشت.»
او آسیب دوم را زمانی میداند کهتهیهسیسمونی راهی برای برطرف کردن نیازهای دوران کودکی والدین باشد و آن را اینچنین بیان میکند:«گاهپیش میآید والدین بدون توجهبهنیازهای فرزند خویش صرفا بهدلیل اینکهخود در دوران کودکی در آرزوی وسیلهای خاص بودهاند، آن را در زمرهنیازمندی های فرزندشان قرار میدهند.در این مورد هر چند اگر از وسایل مورد نیاز بچهکاستهنشود، تهیهوسیلهای خاص آسیبی بهاو وارد نمی سازد ولی در مجموع اینگونهنگاهکردن بهفرزند، بهعنوان وسیلهای برای برطرف کردن آنچهخود در کودکی نداشتیم، مانع از در نظر گرفتن او بهعنوان یک انسان مستقل با نیازهای خاص خود خواهدشد.»