آموزش حرف زدن به کودک از تولد تا 3 سالگی

شیوه‌آموزش سخنوری و حرف زدن به‌کودک توسط مادر

آموزش صحبت کردن، فرآیندی است که‌از بدو تولد کودک و با تجربه‌استفاده‌از اصوات مختلف توسط کودک آغاز می‌‎شود . معمولا تا 2 سالگی ، بیشتر کودکان واژگان زیادی آموخته‌و می‌‎توانند کلمات را به‌منظور ابراز نیازهای خود بیان کنند . در این قسمت از مجله اینترنتی فنجان به‌ارائه‌روند مناسب آموزش سخنوری به‌کودک و راه‌هایی برای تشویق او به‌ارتباط برقرار کردن خواهیم پرداخت .

از تولد تا 3 ماهگی

در این مرحله‌کودک صدای شما را می‌‎شنود و سعی در تکرار این اصوات دارد . شما می‎ توانید در انجام این کار به‌او کمک کنید :

برای کودک خود آواز بخوانید :

آواز خواندن برای کودک حتی از قبل از تولد نقش زیادی در عادت دادن گوش او به‌شنیدن صداهای مختلف دارد زیرا او حتی در داخل شکم شما نیز صدای تان را می‎شنود.

با کودک خود و یا در حضور او با سایر افراد اطرافتان صحبت کنید :

درست است که‌او معنی دقیق کلمات را درک نخواهد کرد اما با این حال شنیدن صدای شما و دیدن لبخندتان او را هیجان زده‌خواهد کرد و او همچنین از شنیدن و دیدن افراد دیگر نیز لذت خواهد برد .

محیطی ساکت و آرام برای فرزند خود ایجاد کنید :

نوزادان به‌بازی کردن و ایجاد سر و صداهای مختلف در محیطی عاری از هرگونه‌سر و صدای تلویزیون ، رادیو و یا ضبط نیازمندند .

از 3 تا 6 ماهگی

در این دوره‌فرزند شما سعی در درک نحوه‌ارتباط های کلامی افراد با یکدیگر دارد . شما با انجام این کارها می‎ توانید به‌او در صحبت کردن کمک کنید :

• کودک خود را در فاصله‌نزدیک به‌خود نگه‌دارید تا بتواند به‌چشمان شما خیره‌شود .
• با او همراه‌با لبخند حرف بزنید.
• سر و صداهایی که‌فرزندتان از خود در می‌‎آورد را تکرار کنید.
• در صورت تلاش او برای تکرار کلمات شما ، کلمه‌مورد نظر را دو مرتبه‌تکرار کنید .

از 6 تا 9 ماهگی

کودک شما در این دوره‌سعی در ایجاد صداهای مختلف و بازی با اصوات گوناگون دارد . برخی از این کلمات عبارتند از "بابا" یا "دادا". کودک با شنیدن صدای شاد شما لبخند زده‌و با شنیدن صدای عصبانی ، گریه‌می‌‎کند و یا ناراضی به‌نظر خواهد رسید . در این مرحله‌شما با انجام این کار ها می‎ توانید به‌فرزند خود در درک بهتر کلمات کمک کنید (حتی اگر هنوز نتواند آن ها را به‌زبان بیاورد):

• به‌او کمک کنید تا دست خود را به‌همراه‌موسیقی نواخته‌شده‌، روی صفحه‌حرکت دهد.
• به‌فرزندتان اسباب بازی بدهید و چیزی در مورد آن به‌او بگویید .
• او را مقابل آینه‌قرار دهید و از او بپرسید "این کیه؟" ؛ سپس نام او را تکرار کنید .
• از فرزند خود سوال بپرسید . برای مثال از او بپرسید " هاپو کجاست ؟"؛ اگر واکنشی نشان نداد، به‌او نشان دهید که‌سگ عروسکی او کجاست .

از 9 تا 12 ماهگی

کودک شما در این دوره‌شروع به‌درک کلمات ساده‌خواهد کرد . اگر در حین انجام کاری به‌او بگویید "نه‌نه" ، متوقف شده‌و به‌شما خیره‌خواهد شد . اگر کسی از او بپرسد "مامان کجاست ؟"، او به‌دنبال شما خواهد گشت . او با اشاره‌و زبان بدن خود سعی در انتقال پیامی به‌شما خواهد داشت .

برای مثال وقتی به‌شما نگاه‌می‎ کند و دستان خود را بالا می‌‎برد ، سعی در انتقال این پیام که‌می‌‎خواهد بغلش کنید به‌شما خواهد داشت . شما می‌‎توانید با تکان دادن دست خود به‌او بیاموزید که‌چگونه‌با شما خداحافظی کند .

از 12 تا 15 ماهگی

نوزادان در این دوره‌شروع به‌استفاده‌از کلمات می‎ کنند . آن ها صحبت کردن را با استفاده‌کلمات ساده‌ای مانند "بابا" و یا "دَدَ" برای رفتن به‌گردش ، آغاز می‌‎کنند . در این دوره‌بیشتر بچه‌ها توانایی استفاده‌از 1 یا 2 کلمه‌را دارند و بیش از 25 کلمه‌را درک می‌‎کنند .

برای مثال اگر از او اسباب بازی بخواهید ، برای شما خواهد آورد . او می‎ تواند بدون استفاده‌از کلمات و تنها با استفاده‌از دستان خود و ادای برخی اصوات ، چیزی از شما بخواهد . شما با انجام کارهای زیر می‌‎توانید به‌او در بیان کلماتی که‌توانایی تلفظ آن ها را ندارد کمک کنید :

1. در مورد اشیائی که‌از آن ها استفاده‌می‌‎کنید با کودک خود صحبت کنید و به‌او فرصت دهید تا نام آن ها را تکرار کند.
2. از کودک خود درباره‌اشکال موجود در نقاشی های کتاب داستان سوال کنید و به‌او فرصت دهید تا نام آن را بگوید .
3. وقتی کودکتان موفق به‌بردن نام اشیا می‌‎شود به‌او لبخند بزنید و برایش دست بزنید . چیزی درباره‌آن شیء به‌کودکتان بگویید . برای مثال " اون سگ رو ببین ! چقدر بزرگه‌! دمشو نگاه‌کن "
4. در مورد چیز هایی که‌فرزندتان علاقه‌بیشتری به‌آن ها نشان می‌‎دهد با او صحبت کنید . به‌او فرصت دهید تا کلمات شما را تکرار کند .
5. در مورد کارهای روزمره‌خود با او صحبت کنید . برای مثال "دوست داری کدوم لباستو بپوشی ؟"، " شیر یا آبمیوه‌می‌‎خوری ؟"
6. در مورد کلمه‌هایی که‌کودکتان از آن ها استفاده‌می‌‎کند ، صحبت کنید . برای مثال وقتی می‌گوید توپ ، شما بگویید " اون توپ بزرگ و قرمز مال توئه‌"
7. عروسک ها و اسباب بازی های مورد علاقه‌کودکتان را در مکالمه‌هایتان دخیل کنید . برای مثال بگویید " نازنین دوست داره‌با ما بازی کنه‌. به‌نظرت بلده‌برامون غذا درست کنه‌؟"

از 15 تا 18 ماهگی

کودک شما در این دوره‌از حرکات پیچیده‌تری برای ایجاد ارتباط با شما استفاده‌خواهد کرد و به‌تلاش خود در ساخت واژگان بیشتر ادامه‌خواهد داد . او ممکن است دست شما را بگیرد ، با شما به‌سمت قفسه‌کتاب برود و به‌یک کتاب اشاره‌کند تا با یکدیگر آن را بخوانید . شما با انجام کارهای زیر می‌‎توانید به‌فرزندتان در برقراری ارتباط با خودتان کمک کنید :

• به‌او بگویید "بینیتو به‌من نشون بده‌"؛ سپس به‌بینی خود اشاره‌کنید . این کار را در مورد انگشتان دست ، پا، چشم، زانو وغیره‌نیز انجام دهید .
• یکی از اسباب بازی های کودکتان را پنهان کرده‌و از بخواهید که‌آن را پیدا کند . به‌او در انجام این کار کمک کنید و در این لذت شریک شوید .
• وقتی کودکتان به‌شما چیزی داد ، در رابطه‌با آن با او صحبت کنید ، مثلا اگر به‌شما کتابی داد از او تشکر کنید و عکس های آن را به‌او نشان دهید .

از 18 ماهگی تا 2 سالگی

کودک شما در این دوره‌قادر به‌دنبال کردن دستورالعمل ها بوده‌و می‌‎تواند کلمات را در کنار هم قرار دهد مانند "ماشین برو" یا "آب بده" . او همچنین در این دوره‌شروع به‌انجام بازی هایی می‎ کند که‌باعث توسعه‌زبان گفتار او می‌‎شوند. با انجام کارهای زیر می‌‎توانید به‌تقویت مهارت های ارتباطی کودک خود کمک کنید:

• از فرزند خود کمک بخواهید. برای مثال از او بخواهید که‌فنجانش را روی میز بگذارد یا کفش هایش را نزد شما بیاورد .
• برای فرزند خود شعر بخوانید و از او بخواهید که‌آنچه‌که‌در محیط اطراف خود می‌‎بیند را برای شما نام ببرد .
• کودک خود را تشویق کنید تا در مورد اسباب بازی های خود با سایر هم سن و سالانش صحبت کرده‌و ارتباط برقرار کند.
• با فرزند خود عروسک بازی کنید ، برای عروسک هایش غذا درست کنید و تلفنی حرف بزنید یا سایر عروسک ها را به‌مهمانی دعوت کنید .

از 2 تا 3 سالگی

مهارت های ارتباطی کودکتان از 2 تا 3 سالگی با تقویت لب های او توسعه‌پیدا خواهد کرد و او می‎ تواند کلمات بیشتری را برای ایجاد جملات ساده‌در کنار هم قرار دهد . برای مثال او می‎ تواند بگوید "مامان خداحافظ" .

او همچنین در این دوره‌قادر به‌پاسخگویی به‌سوالات ساده‌مانند "خرست کجاست ؟" نیز می‌‎باشد . تا 36 ماه‌آینده‌فرزندتان توانایی پاسخگویی به‌برخی سوالات پیچیده‌تر مانند "وقتی گرسنه‌ای چه‌کاری انجام می‌‎دی ؟" را کسب خواهد کرد . او در این دوره‌بازی های خیالی بیشتری انجام می‌دهد ، مانند رفتن به‌محل کار ، تعمیر ماشین اسباب بازی و مراقبت از عروسک ها.

شما در این دوره‌با انجام کارهای زیر، قادر به‌کمک به‌فرزندان در ساخت جملات پیچیده‌تر و کارهای مهم تر خواهید بود :

1. به‌فرزندتان نام و نام خانوادگی اش را بیاموزید.
2. در رابطه‌با تعداد، اندازه‌و شکل اشیاء مختلف از او سوال کنید.
3. از فرزند خود سوالاتی بپرسید که‌جواب آن ها "آره" و یا "نه" نباشد . برای مثال بگویید " وای چقدر کرم اینجاست ! چندتا کرم اینجاست ؟ اونا دارن کجا می‌‎رن ؟"، سپس صبر کنید و منتظر شنیدن جواب او باشید . در صورت لزوم می‌‎توانید بگویید "من 5 تا کرم می‌‎بینم . به‌نظرت اونا می‌‎خوان برن پارک یا مغازه‌؟"
4. از فرزندتان بخواهید تا داستان کتاب مورد علاقه‌اش را برایتان تعریف کند . از او بپرسید "چه‌اتفاقی برای او 3 تا خوک کوچولو افتاد ؟" خواندن کتاب به‌توسعه‌زبان گفتار کودکتان کمک خواهد کرد . او را به‌کتابخانه‌ببرید و به‌سلیقه‌خودش برایش کتاب بخرید . او از انجام این کار با شما لذت خواهد برد .
5. بازی های تخیلی و سرگرم کننده‌انجام دهید. بازی کردن و نقش آفرینی ، فرصت های غنی برای استفاده‌و یادگیری زبان در اختیار فرزندتان قرار خواهد داد .
6. فراموش نکنید که‌فرزندتان هنوز به‌محیطی آرام نیازمند است که‌این موضوع فقط مختص زمان خواب او نیست . تلوزیون و رادیو را خاموش کنید و بگذارید کودکتان از بازی کردن ، آواز خواندن و صحبت کردن با شما در محیطی آرام لذت ببرد.