
تشویق و تحسین کودک یکی از ابزارهای تربیتی است کهباعث شکوفایی کودک میشود بهشرطی کهاصول صحیح آن را رعایت کینم . تحسین کودک اگر در مسیر درست خود قرار بگیرد باعث میشود تا کودک بتواند استعدادهای درونی خود را شکوفا کند و در مسیر موفقیت قدم بردارد.
تحسین کودک موجب میشود کهاعتماد بهنفس در وجودش پدید آید ، استعدادهای نهفتهاش شکوفا شوند و قوای درونی اش بهفعالیت برسند.تشویق ، شخصیت فرد را احیاء میکند ، او را از یأس و بدبینی نجات میدهد و بهزندگی دلگرم میکند و گاهی یک تحسین ساده، مسیر زندگی فرد را دگرگون میسازد . امروزهثابت شدهکهتحسین کودک اثرات بسیار خوبی بر روند رشد و تربیت کودکان میگذارد . یک ستایش بهجا و واقعی میتواند اعتماد بهنفس کودک را افزودهو او را تشویق بهبهتر شدن کند ، اما متاسفانهبسیاری از والدین نحوهصحیح تحسین کودک را بلد نبودهو با بهکار بردن نابهجای آن سبب رنجش و کدورت کودک شدهو گاهی حتی اوضاع را بدتر از قبل میکنند .
در این مطلب بهچند نکتهقابل توجهبرای تشویق کودکان میپردازیم.
1- کردار و عملکرد کودک را مورد تحسین قرار دهید، نهخودش را:کودکان و نوجوانان را بهخاطر همان چیزی کههستند، صرف نظر از آنچهکهاز نظر ما میتواند باشد، مورد تایید و پذیرش قرار دهید. آنها چهموفق بشوند، چهنشوند باید بهخاطر سعی و تلاششان تحسین و تشویق شوند. اگر والدین تنها زمانی کهکودکشان استعداد و شایستگی از خود نشان میدهد، او را قبول و تایید کنند، کودکی کمال گرا تربیت میکنند کهتحمل شکست ندارد و این مسالهدر آیندهبهضررش خواهد بود.
2- یک عملکرد مشخص را مورد تحسین قرار دهید:با ذکر جزییات شرح دهید کجای کار کهکودک و نوجوان انجام دادهخوشحال کنندهاست، بهطوری کهاو بفهمد چهکاری را درست انجام ندادهو در چهقسمتی خوب و بی نقص بودهو اگر بخواهد چیزی را اصلاح کند چهکار باید بکند.
3- کودک را بدون اما و اگر و گوشهو کنایهمورد تحسین قرار دهید:برای گرفتن بهترین نتیجه، تعریف و تحسین باید رک و صریح ابراز شود، بدون اما و اگر و گوشهو کنایهدربارهشکست های گذشتهیا تضعیف کردن نتیجه. جملههایی مثل «خوب عمل کردی، تعجب میکنم کهتنبلی نکردی!» یا «مشق امشبت خوب است. چرا قبلا از این کارهای خوب نمی کردی؟» یا «چهعجب خرابکاری نکردی!» هرگونهتاثیر مثبتی را کهممکن است تعریف و تحسین داشتهباشد، خنثی و بی اثر میکند.
4- تحسین و تعریف باید واقعی و صادقانهباشد:همان طور کهدر مورد بزرگسالان صدق میکند، کودک و نوجوان تمجید دروغین را نوعی اهانت ناخوشایند محسوب میکند. تحسین و تمجید دروغین، خودآگاهی کودک را زائل میکند.اعتماد او را بهپدر و مادر یا هر بزرگسال دیگر از بین میبرد و ممکن است ترس از شکست را در او افزایش دهد.
5- تحسین و تمجید را بلافاصلهابراز کنید:تعریف و تحسین را بدون فوت وقت بهزبان بیاورید و آن را در حضور کودک بگویید نهاینکهاز او دور شوید یا از اتاق دیگری بگویید، یا بهفرد دیگری بگویید تا او بشنود و باید طوری باشد کهاو بتواند طرز گفتن شما را ببیند.
6- روش های فیزیکی را فراموش نکنید:تماس بدنی و حالت چهرهبهخوبی میتواند بیانگر تحسین باشد. در آغوش کشیدن، لبخند زدن و بوسیدن، مهم است. این کارها بیانگر محبت و قدردانی هستند، کمتر جنبهقضاوت و بیشتر حالت خودانگیختهدارند.
7- بگذارید کودک خوش را عامل موفقیت بداند:نگویید:«فوق العادهاست. تو قبول شدی. من گفتم کهاز روش های من در انجام کارت استفادهکن»، «اگر من وادارات نکردهبودم کهبرای درس شنا بروی، نمی توانستی این نشان را بگیری» یا «او در خواندن فوق العادهاست، ولی من 5 سال هر شب همراهش درس میخواندم.» بگذارید کودک کامیابی خود را باور کند.