
دریاچهزریوار مریوان از جملهنقاط گردشگری استان کردستان است کهچون نگینی در غرب کشور میدرخشد. شهرستان مریوان در فاصله125 کیلومتری شمال غربی سنندج واقع شدهاست. مریوان با برخورداری از مناطق جنگلی، مرز رسمی باشماق، دریاچهزریوار، روحیهشاد و مهمان پذیر مردم و بهعلت همجواری با منطقهطبیعت گردی اورامان بهیکی از نقاط مورد هدف گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شدهاست.
اگر تا بهحال دریاچهزریبار کهخارج از استان کردستان با نام زریوار مشهور است را ندیدهاید، کافی است یک بار بهمریوان و ساحل این دریاچهزیبا بروید تا عاشق آن شوید.
فاصلهدریاچهزریبار تا مرکز استان کردستان 135 کیلومتر و از شهر مریوان کمتر از 3 کیلومتر راهاست، این دریاچهدر ارتفاع یک هزار و 285 متری از سطح دریا قرار گرفتهو طولش حداکثر 5 کیلومتر و عرض آن حداکثر 1.5 کیلومتر است.
حجم آب زریوار 30 میلیون مترمکعب و عمق متوسط آن 3 متر است کهدر برخی نقاط تا هشت متر هم میرسد. آب دریاچهشیرین بودهو از جوشش چشمههایی تأمین میشود و هیچ رودخانهای بهزریوار نمی ریزد.
آب دریاچهزریوار اغلب سبز مایل بهقهوه ای کم رنگ است، زریوار در همهفصول زیباست، حتی در روزهای سرد زمستان، سطح دریاچهکاملا یخ میبندد بهحدی کهمیتوان روی آن راهرفت و موتورسواری کرد بهطوری کهچشم انداز وصف ناپذیری بهخود میگیرد.
همین علت موجب شدهاست تا دریاچهزریوار در ماههای سرد سال نیز بازدیدکنندگان زیادی داشتهباشد، اطراف دریاچهرا نیزارهای بلند پوشاندهکهدر برخی جاها صاف و در جاهایی نیز تپهای است.
قصههای زیادی در مورد پیدایش این دریاچهدر بین مردم استان بهویژهحاشیهنشیان زریوار وجود دارد کهمعروف ترین آنان دفن شدن شهری در زیر این دریاچهاست.
کاک حبیب از اهالی یکی از روستاهای اطراف زریوار اصل این قصهرا این گونهتعریف میکند کهآنچهرا میگویم حکایت نیست بلکهحقیقتی است کهخداوند برای پاسخ بهندای مظلومی در این نقطهخاکی حکمی را جاری کرد تا برای انسان ها عبرت شود.
وی میگوید:روزی درویشی سوار بر الاغ بههمراههمسرش از نزدیکی شهر عبور میکنند و توسط ماموران حاکم وقت دستگیر میشوند و آنها را بهشهر میآورند. اهالی شهر و ماموران آنها را شکنجهو اذیت میکنند و زیر ضربات شلاق مجبور بهانجام کارهای مشقت بار مینمایند تا جایی کهزن حاملهاش فرزندی را کهدر شکم دارد، سقط میکند. درویش کهدیگر تاب تحمل این همهشکنجهرا ندارد نزد "فیلهقوس" حاکم شهر رفتهو دادسخن میدهد؛ اما حاکم او را مورد استهزاء قرار میدهد و درویش آزردهخاطر میشود.
درویش دلشکستهبالای بلندای کوهی در ضلع شرقی شهر میرود و در آنجا با خدای خویش شروع بهراز و نیاز میکند و از دست آن ستمگر بهبارگاهخداوند پناهمیبرد و آنان را نفرین میکند و میگوید:سرم را از سجدهبر نمی دارم تا شهر را با آب یکسان نکنی و این قوم ظالم را نابود کنی و چنین میشود و اکنون قبر درویش هم در پای کوهنظارهگر دریاچهفعلی زریوار است.
دریاچهزریوار بیش از دو میلیون سال است کهحیات و آبادانی را بهمریوان بخشیدهاست و امروز برای ماندگاری و نفس کشیدنش نیاز بهتخصیص اعتبار دارد تا چهباشد کرم مسئولان....
این اکوسیستم زیبا با مساحتی در حدود 3 هزار هکتار ترکیبی از آب، نیزار و حیات وحش در میان کوههای جنگلی و سر بهفلک کشیدهمحصور شدهاست بهنوعی کهچشم انداز آن را رویایی کردهو جاذب هر رهگذری است.
نیزارهای دریاچهنیز محل امنی برای زیست گونههای جانوری شدهاست بهطوری کهدر حال حاضر گونهای متعددی از ماهیان بومی مانند سیاهماهی خالدار، سیاهماهی معمولی، عروس ماهی، سس ماهی، شاکولی و گامبوزیا در این دریاچهزیست میکنند.
گونهای مار ماهی و گونهای شنگ از جانوران شاخص تالاب محسوب میشوند.
دریاچهزریوار بهدلیل موقعیت جغرافیایی و ارزش آن و بر اساس مصوبههیئت دولت، اکنون در مراحل قرار گرفتن در فهرست تالاب های بین المللی (کنوانسیون رامسر) است. تالاب زریوار یکی از تالاب های با ارزش غرب ایران و از قطب های گردشگری کشور محسوب میشود. همچنین تالاب بهدلیل مهاجرت فصلی تعدادی از پرندگان بهعنوان یک اکوسیستم آبی مهم در چرخهحیات منطقهاهمیت داشتهو بهمثابهیک نگین زیبا، دارای توان بالقوهای از نظر اکوتوریسم محسوب میشود.
در حقیقت افرادی کهدر سفر بهکردستان و شهرستان مریوان از دریاچهزیبای زریوار دیدن کردهاند، هر سالهبهبهانهای برای دیدن دوبارهزریوار بهمریوان سفر میکنند و از زیبایی دریاچهو طبیعت جنگلی آن لذت میبرند.