
سورهواقعهپنجاهو ششمین سورهقرآن و مکی و دارای 96 آیهمیباشد کهاخبار قیامت و احوال آن در آن آمدهاست. این سورهدر جزء بیست وهفتم قرآن کریم قرار دارد و قسمت کوچکی از اواخر این جزء را در برگرفتهاست.
سورهواقعهچهل و چهارمین سورهای است کهپس از سورهشعراو قبل از سورهطهبر پیامبر نازل شدهاست و آثار و فضیلت زیادی دارد کهدر این بخش از دین و مذهب مجله اینترنتی فنجان با آنها آشنا خواهید شد.
روایات زیادی در منابع اسلامی در مورد فضیلت تلاوت سورهواقعه، آمدهاست:
رسول خدا(علیهالسلام)می فرماید:
مَنْ قَرَأَ سُورَهَ الْواقِعَهِ کُتِبَ لَیْسَ مِنَ الْغافِلِیْنَ: «کسی کهسورهواقعهرا بخواند، نوشتهمیشود کهاین فرد از غافلان نیست». مجمع البیان، ج9، ص355
از حضرت رسول سۆال کردند:چرا با این سرعت آثار پیری در چهرهمبارک شما ظاهر شدهاست؟ در پاسخ فرمود:
شَیَّبَتْنِی هُودُ، وَ الْواقِعَهُ، وَ الْمُرْسَلاتُ، وَ عَمَّ یَتَسائَلُونَ: «سورههای هود، و واقعه، و مرسلات و عمّ مرا پیر کرد»! (;چرا کهدر این سورهها اخبار تکان دهندهای از قیامت و رستاخیز و حوادث هولناک و مجازات مجرمان آمده، همچنین داستانهای تکان دهندهای از سرگذشت اقوام پیشین و بلاهائی کهبر آنها نازل شد و نیز دستور بهاستقامت و پایداری). الأمالی شیخ صدوق، ص304
امام صادق ( ع ) میفرماید:
مَنْ قَرَأَ فِی کُلِّ لَیلَهِ جُمْعَهالْواقِعَهَ أَحَبَّهُ اللّهُ، وَ أَحَبَّهُ إِلَی النّاسِ أَجْمَعِیْنَ، وَ لَمْ یَرَ فِی الدُّنْیا بُۆْساً أَبَداً، وَ لافَقْراً وَ لافاقَهً وَ لاآفَهً مِنْ آفاتِ الدُّنْیا، وَ کانَ مِنْ رُفَقاءِ أَمِیْرِ الْمُۆْمِنِینَ(علیهالسلام): هر کس سورهواقعهرا در هر شب جمعهبخواند، خداوند او را دوست دارد، و نزد همهمردم محبوبش میکند، هرگز در دنیا ناراحتی نمی بیند، فقر و فاقهو آفتی از آفات دنیا دامنگیرش نمی شود، و از دوستان امیر مۆمنان علی(علیهالسلام) خواهد بود».
از امام باقر علیهالسلام میفرماید:
هر کس هر شب پیش از خواب سورهواقعهرا قرائت کند، در حالی خداوند را دیدار میکند کهچهرهاش مانند ماهشب چهاردهم میدرخشد. ثواب الاعمال، ص117
امام صادق علیهالسلام فرمودند:
هر کس بهبهشت و ویژگی های آن مشتاق است، سورهواقعهرا قرائت کند. ثواب الاعمال، ص117
سورهواقعهدر ابتدا از حوادث روز قیامت مانند تغییر وضعیت زمین، وقوع زلزلهدر آن و متلاشی شدن کوهها سخن میگوید و سپس با دستهبندی مردم بهسهگروهاصحاب یمین، اصحاب شِمال و سابقون، در روز قیامت جایگاهو پاداش ها یا عذاب های هر گروهرا بیان میکند.
این سورهدارای 370 کلمهاست و تقریبا بهاندازهنصف یک حزب قرآن، حجم دارد و نخستین سورهاز سوره های هفتگانهزمانیهاست کهبا کلمه« اذا » آغاز میشود.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
بهنام خدای بخشایندهمهربان
1) إِذَا وَقَعَتِ الْوَاقِعَةُ
چون قیامت واقع شود،
2)لَیْسَ لِوَقْعَتِهَا کَاذِبَةٌ
کهدر واقع، شدنش هیچ دروغ نیست ،
3)خَافِضَةٌ رَّافِعَةٌ
گروهی را خوار کنندهاست و گروهی را برافرازنده
4)إِذَا رُجَّتِ الْأَرْضُ رَجًّا
آنگاهکهزمین بهسختی بلرزد،
5)وَبُسَّتِ الْجِبَالُ بَسًّا
و کوهها بهتمامی متلاشی شوند،
6) فَکَانَتْ هَبَاء مُّنبَثًّا
و چون غباری پراکندهگردند،
7) وَکُنتُمْ أَزْوَاجًا ثَلَاثَةً
شما سهگروهباشید:
8)فَأَصْحَابُ الْمَیْمَنَةِ مَا أَصْحَابُ الْمَیْمَنَةِ
یکی اهل سعادت، اهل سعادت چهحال دارند؟
9) وَأَصْحَابُ الْمَشْأَمَةِ مَا أَصْحَابُ الْمَشْأَمَةِ
دیگر، اهل شقاوت اهل شقاوت چهحال دارند؟
10) وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ
سهدیگر، آنها کهسبقت جستهبودند و اینک پیش افتادهاند
11) أُوْلَئِکَ الْمُقَرَّبُونَ
اینان مقربانند،
12) فِی جَنَّاتِ النَّعِیمِ
در بهشتهای پر نعمت
13) ثُلَّةٌ مِّنَ الْأَوَّلِینَ
گروهی از پیشینیان ،
14) وَقَلِیلٌ مِّنَ الْآخِرِینَ
و اندکی از آنها کهاز پی آمدهاند،
15) عَلَی سُرُرٍ مَّوْضُونَةٍ
بر تختهایی مرصع ،
16) مُتَّکِئِینَ عَلَیْهَا مُتَقَابِلِینَ
رو بهروی هم بر آنها تکیهزدهاند
17) یَطُوفُ عَلَیْهِمْ وِلْدَانٌ مُّخَلَّدُونَ
پسرانی هموارهجوان گردشان میچرخند،
18) بِأَکْوَابٍ وَأَبَارِیقَ وَکَأْسٍ مِّن مَّعِینٍ
با قدحها و ابریقها و، جامهایی از شرابی کهدر جویها جاری است
19) لَا یُصَدَّعُونَ عَنْهَا وَلَا یُنزِفُونَ
از نوشیدنش نهسر درد گیرند و نهبیهوش شوند
20) وَفَاکِهَةٍ مِّمَّا یَتَخَیَّرُونَ
و میوههایی کهخود بر میگزینند
21) وَلَحْمِ طَیْرٍ مِّمَّا یَشْتَهُونَ
و گوشت پرندههر چهبخواهند
22) وَحُورٌ عِینٌ
و حوران درشت چشم ،
23) کَأَمْثَالِ اللُّؤْلُؤِ الْمَکْنُونِ
همانند مرواریدهایی در صدف
24) جَزَاء بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ
همهبهپاداش کارهایی کهمیکردهاند
25) لَا یَسْمَعُونَ فِیهَا لَغْوًا وَلَا تَأْثِیمًا
در آنجا نهسخن لغو شنوند و نهگناهآلود
26) إِلَّا قِیلًا سَلَامًا سَلَامًا
جز یک سخن :سلام ، سلام
27) وَأَصْحَابُ الْیَمِینِ مَا أَصْحَابُ الْیَمِینِ
اما اصحاب سعادت ، اصحاب سعادت چهحال دارند ?
28) فِی سِدْرٍ مَّخْضُودٍ
در زیر درخت سدر بی، خار،
29) وَطَلْحٍ مَّنضُودٍ
و درخت موزی کهمیوهاش بر یکدیگر چیدهشده،
30) وَظِلٍّ مَّمْدُودٍ
و سایهای دایم ،
31) وَمَاء مَّسْکُوبٍ
و آبی هموارهجاری ،
32) وَفَاکِهَةٍ کَثِیرَةٍ
و میوهای بسیار،
33) لَّا مَقْطُوعَةٍ وَلَا مَمْنُوعَةٍ
کهنهمنقطع میگردد و نهکس را از آن بازدارند
34) وَفُرُشٍ مَّرْفُوعَةٍ
و زنانی ارجمند
35) إِنَّا أَنشَأْنَاهُنَّ إِنشَاء
آن زنان را ما بیافریدیم ، آفریدنی
36) فَجَعَلْنَاهُنَّ أَبْکَارًا
و دوشیزگان ساختیم
37) عُرُبًا أَتْرَابًا
معشوق همسران خویشند،
38) لِّأَصْحَابِ الْیَمِینِ
برای اصحاب سعادت
39)ثُلَّةٌ مِّنَ الْأَوَّلِینَ
گروهی از پیشینیان ،
40)وَثُلَّةٌ مِّنَ الْآخِرِینَ
و گروهی کهاز پی آمدهاند
41) وَأَصْحَابُ الشِّمَالِ مَا أَصْحَابُ الشِّمَالِ
اما اصحاب شقاوت ، اصحاب شقاوت چهحال دارند ؟
42)فِی سَمُومٍ وَحَمِیمٍ
در باد سموم و آب، جوشانند
43) وَظِلٍّ مِّن یَحْمُومٍ
در سایهای از دود سیاه،
44) لَّا بَارِدٍ وَلَا کَرِیمٍ
نهسرد و نهخوش
45) إِنَّهُمْ کَانُوا قَبْلَ ذَلِکَ مُتْرَفِینَ
اینان پیش از این در ناز و نعمت بودند
46)وَکَانُوا یُصِرُّونَ عَلَی الْحِنثِ الْعَظِیمِ
و بر گناهان بزرگ اصرار میورزیدند
47) وَکَانُوا یَقُولُونَ أَئِذَا مِتْنَا وَکُنَّا تُرَابًا وَعِظَامًا أَئِنَّا لَمَبْعُوثُونَ
و میگفتند:آیا زمانی کهما مردیم و خاک و استخوان شدیم باز هم ما رازندهمیکنند،
48) أَوَ آبَاؤُنَا الْأَوَّلُونَ
یا نیاکان ما را ؟
49) قُلْ إِنَّ الْأَوَّلِینَ وَالْآخِرِینَ
بگو:همهرا، آنان کهاز پیش بودهاند و آنها کهاز پی شان آمدهبودند،
50) لَمَجْمُوعُونَ إِلَی مِیقَاتِ یَوْمٍ مَّعْلُومٍ
همهدر وعدهگاهآن روز معین خواهند بود
51) ثُمَّ إِنَّکُمْ أَیُّهَا الضَّالُّونَ الْمُکَذِّبُونَ
آنگاهشما ای گمراهان تکذیب کننده،
52) لَآکِلُونَ مِن شَجَرٍ مِّن زَقُّومٍ
از درختان زقوم خواهید خورد،
53)فَمَالِؤُونَ مِنْهَا الْبُطُونَ
و شکمهای خود را پر خواهید کرد
54) فَشَارِبُونَ عَلَیْهِ مِنَ الْحَمِیمِ
و بر سر آن آب جوشان خواهید نوشید
55) فَشَارِبُونَ شُرْبَ الْهِیمِ
چنان مینوشید کهشتر تشنهآب مینوشد
56) هَذَا نُزُلُهُمْ یَوْمَ الدِّینِ
این است غذایشان در روز جزا
57) نَحْنُ خَلَقْنَاکُمْ فَلَوْلَا تُصَدِّقُونَ
ما شما را آفریدهایم ، پس چرا تصدیق نمی کنید ؟
58) أَفَرَأَیْتُم مَّا تُمْنُونَ
آیا آن منی را کهبیرون میریزید دیدهاید ؟
59) أَأَنتُمْ تَخْلُقُونَهُ أَمْ نَحْنُ الْخَالِقُونَ
آیا شما او را میآفرینید یا ما آفرینندهایم ؟
60) نَحْنُ قَدَّرْنَا بَیْنَکُمُ الْمَوْتَ وَمَا نَحْنُ بِمَسْبُوقِینَ
ما مرگ را بر شما مقدر ساختیم و ناتوان از آن نیستیم که
61) عَلَی أَن نُّبَدِّلَ أَمْثَالَکُمْ وَنُنشِئَکُمْ فِی مَا لَا تَعْلَمُونَ
بهجای شما قومی همانند شما بیاوریم و شما را بهصورتی کهاز آن بی، خبرید از نو بیافرینیم
62) وَلَقَدْ عَلِمْتُمُ النَّشْأَةَ الْأُولَی فَلَوْلَا تَذکَّرُونَ
شما از آفرینش نخست آگاهید، چرا بهیادش نیاورید ؟
63) أَفَرَأَیْتُم مَّا تَحْرُثُونَ
آیا چیزی را کهمیکارید دیدهاید ؟
64) أَأَنتُمْ تَزْرَعُونَهُ أَمْ نَحْنُ الزَّارِعُونَ
آیا شما میرویانیدش یا ما رویانندهایم؟
65) لَوْ نَشَاء لَجَعَلْنَاهُ حُطَامًا فَظَلَلْتُمْ تَفَکَّهُونَ
اگر میخواستیم خاشاکش میساختیم تا در شگفت بمانید
66) إِنَّا لَمُغْرَمُونَ
گویند:ما ثروت بر باد دادگانیم ،
67) بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ
ما بی نصیب ماندگانیم
68) أَفَرَأَیْتُمُ الْمَاء الَّذِی تَشْرَبُونَ
آیا آبی را کهمینوشید دیدهاید ؟
69) أَأَنتُمْ أَنزَلْتُمُوهُ مِنَ الْمُزْنِ أَمْ نَحْنُ الْمُنزِلُونَ
آیا شما آن را از ابر فرو میفرستید یا ما فرو فرستندهایم ؟
70) لَوْ نَشَاء جَعَلْنَاهُ أُجَاجًا فَلَوْلَا تَشْکُرُونَ
اگر، میخواستیم آن را تلخ میگردانیدیم پس چرا سپاس نمی گویید ؟
71) أَفَرَأَیْتُمُ النَّارَ الَّتِی تُورُونَ
آیا آن آتشی را کهمیافروزید دیدهاید؟
72) أَأَنتُمْ أَنشَأْتُمْ شَجَرَتَهَا أَمْ نَحْنُ الْمُنشِؤُونَ
آیا درختش را شما آفریدهاید یا ما آفرینندهایم؟
73) نَحْنُ جَعَلْنَاهَا تَذْکِرَةً وَمَتَاعًا لِّلْمُقْوِینَ
ما آن را هشداری و برای مسافران رهنورد، متاعی ساختیم
74) فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّکَ الْعَظِیمِ
بهنام پروردگار بزرگ خود تسبیح گوی
75) فَلَا أُقْسِمُ بِمَوَاقِعِ النُّجُومِ
پس سوگند بهغروبگاهستارگان
76) وَإِنَّهُ لَقَسَمٌ لَّوْ تَعْلَمُونَ عَظِیمٌ
و این سوگندی است اگر بدانید بزرگ
77) إِنَّهُ لَقُرْآنٌ کَرِیمٌ
هر آینه، این قرآنی است گرامی قدر،
78) فِی کِتَابٍ مَّکْنُونٍ
در کتابی مکنون
79 )لَّا یَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ
کهجز، پاکان دست بر آن نزنند
80) تَنزِیلٌ مِّن رَّبِّ الْعَالَمِینَ
نازل شدهاز جانب پروردگار جهانیان است
81) أَفَبِهَذَا الْحَدِیثِ أَنتُم مُّدْهِنُونَ
آیا این سخن را دروغ میانگارید ؟
82) وَتَجْعَلُونَ رِزْقَکُمْ أَنَّکُمْ تُکَذِّبُونَ
و نصیب خود را در دروغ انگاشتن آن قرار میدهید ؟
83) فَلَوْلَا إِذَا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ
پس چرا آنگاهکهجان بهگلوگاهرسد،
84) وَأَنتُمْ حِینَئِذٍ تَنظُرُونَ
و شما در این هنگام مینگرید، تکذیب نمی کنید ؟
85) وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنکُمْ وَلَکِن لَّا تُبْصِرُونَ
ما از شما بهاو نزدیک تریم ولی شما نمی بینید
86) فَلَوْلَا إِن کُنتُمْ غَیْرَ مَدِینِینَ
اگر قیامت را باور ندارید،
87) تَرْجِعُونَهَا إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ
اگر راست میگویید، بازش گردانید
88) فَأَمَّا إِن کَانَ مِنَ الْمُقَرَّبِینَ
، اما اگر از مقربان باشد،
89) فَرَوْحٌ وَرَیْحَانٌ وَجَنَّةُ نَعِیمٍ
برای اوست آسایش و روزی و بهشت پر نعمت
90) وَأَمَّا إِن کَانَ مِنَ أَصْحَابِ الْیَمِینِ
و اما اگر از اصحاب سعادت باشد:
91) فَسَلَامٌ لَّکَ مِنْ أَصْحَابِ الْیَمِینِ
پس تو را از اصحاب سعادت سلام است
92) وَأَمَّا إِن کَانَ مِنَ الْمُکَذِّبِینَ الضَّالِّینَ
و اما اگر از تکذیب کنندگان گمراهباشد،
93) فَنُزُلٌ مِّنْ حَمِیمٍ
بهآب جوشان مهمانش کنند،
94) وَتَصْلِیَةُ جَحِیمٍ
و بهدوزخش در آورند
95) إِنَّ هَذَا لَهُوَ حَقُّ الْیَقِینِ
این سخن سخنی راست و یقین است
96) فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّکَ الْعَظِیمِ
پس بهنام پروردگار بزرگت تسبیح گوی
امام صادق علیهالسلام فرمودهاست:
هر کس در هر شب جمعهسورهواقعهرا قرائت کند، خداوند او را دوست دارد و او را محبوب همهمردم میگرداند و هرگز در دنیا ناراحتی، فقر و تنگدستی و آفتی از آفات دنیا بهاو نخواهد رسید و از همراهان و رفیقان امیرالمؤمنین علیهالسلام خواهد بود. و این سورهویژهامیرالمومنین علی علیهالسلام است و هیچ کس در آن شرکت ندارد. ( ثواب الاعمال، ص117 )
از امام صادق علیهالسلاممی فرماید:
سورهواقعهدارای منافع و بهرههای زیادی است کهقابل شمارش نیست. از جملهفواید این سورهآن است کهاگر برای مردهای خواندهشود، خداوند او را میآمرزد و اگر برای کسی کهدر حال احتضار و مرگ است بخوانند، مرگ و خروج روحش بهاذن خدا آسان میشود. تفسیرالبرهان، ج5، ص250
بههمراهداشتن نوشتهسورهواقعهموجب آسانی زایمان میشود.
تلاوت سورهواقعههر شب انسان را از تنگدستی و گرفتاری میرهاند.
رسول خدا صلی اللهعلیهو آلهو سلم فرمودهاند:
سورهواقعهرا بهزنانتان یاد دهید؛ زیرا آن سورهبی نیاز کنندهاست. ( کنزالعمال، ج1، ص264 )
پیامبر اکرم صلی اللهعلیهو آلهو سلم فرمودند:
اگر سورهواقعهرا بنویسند و در خانهبگذارند، موجب افزایش خیر و برکت میشود و هر کس بهقرائت آن مداومت ورزد، فقر از او برطرف میشود و در آن افزایش حفظ و توفیقات و وسعت در مال وجود دارد. مجمع البیان، ج9، ص355
برای برآوردهشدن حاجات خود 40 شب، هر شب یک بار سوره«واقعه، مزمل، لیل، انشراح» را بخوانید و پس از خواندن این سورهها این دعا را بخوانید:
«یا رازق السائلین، یا راحم المساکین، یا ولی المؤمنین، یا غیاث المستغیثین، یا ارحم الراحمین، صل علی محمد و آل محمد واکفنی حلالک عن حرامک و بطاعتک عن معصیتک و بفضلک عمّن سواک، یا الهالعالمین و صلی اللهمحمد و آلهاجمعین» درمان با قرآن، ص111
برای افزایش رزق و روزی و رفع فقر از ابتدای هفتهیعنی روز شنبههر شب 3 بار سورهواقعهخواندهشود و شب جمعه8 باراین سورهرا بخوانید. بهمدت 5 هفتهاین عمل را تکرار کنید و قبل از تلاوت هر بار این سورهاین دعا را بخوانید: «اللهم ارزقنا رزقاً حلالاً طیّباً من غیرک استجب دعوتنا من غیر رد و اعوذ من الفضیحتین الفقر و الدّین و ادفع عنّی هذین بحق الامامین الحسن و الحسین علیهما السلام برحمتک یا ارحم الراحمین» (12) درمان با قرآن، ص111
هرشب تلاوت سورهواقعهسبب میشود هیچ وقت دچار تنگدستی و گرفتاری نشوید.
تلاوت سورهواقعهدر هر شب جمعهسبب میشود تا خدا شما را دوست بدارد و محبوب همهبشوید.
خواندن سورهواقعهبرای کسی کهدر حال احتضار مرگ است، سبب میشود تا مرگ و خروج روحش آسان بشود.
خواندن سورهواقعههنگام زایمان درد زایمان را کاهش میدهد.
بنابراین در هر زمانی خواندن سورهواقعهبدون فضیلت نیست پس اگر میخواهید لطف خدا شامل حالتان شود این سورهاز قرآن را بسیار تلاوت نمایید.