
رنگ ها بازتابی از نور هستند کهبهشکل های متفاوتی دیدهمیشوند. رنگ ها توانایی زیادی برای تاثیر گذاشتن بر روحیهو خلق و خوی انسان ها دارند . رنگ درمانی یک شیوهمهم درمانی در سلامتی روان است . در این مطلب ما شما را با تاثیر رنگ های مختلف بر روح و روان آشنا میکنیم.
آیا تغییر سادهای در سایهرنگ ها میتواند بهسلامت شما کمک کنند؟ بر اساس فنونی با سابقهای قدیمی کهدرمجموع رنگ درمانی نامیدهمیشوند، رنگ میتواند واقعاً خلق وخوی شما را بهبود بخشد و تأثیرات بیشتری هم داشتهباشد.
رنگ درمانی کهبهآن کروموتراپی هم میگویند، بهشیوهاستفادهاز رنگ و نور برای برقراری تعادل، آرامش ذهنی و بهبود سلامت اشارهدارد.
الین- ماری آستن- شارپ یک رنگ درمانگر یا کروموتراپیست تاییدشدهدراین بارهمیگوید:«رنگ درمانی یک شیوهمهم درمانی جایگزین است، زیرا بهآسانی در دسترس و تأثیربخش است.» قرار دادن بیماران در معرض رنگ های گوناگون از طریق نور برای درمان مشکلات روان شناختی و فیزیولوژیکی در فرهنگ های باستانی در مناطقی مانند چین، هند و مصر ریشهدارد کهدر آن ها بیماران را در سولاریوم هایی با شیشههایی با رنگ های گوناگون مینشاندند.
نور خورشید از میان شیشهها میگذشت و بیماران را غرق رنگ هایی میکرد کهبهعلت منافع درمانی فردی انتخاب شدهبودند. نظام باستانی پزشکی آیوورودیک در هند کهرویکردی کل گرا بهمراقبت از بدن (ذهن، جسم و روحیهدارد) نیز بهاستفادهاز رنگ های برای درمان بیماری های گوناگون بر اساس این اعتقاد کهرنگ های متفاوت نیروهای شفادهندگی متفاوت دارند میپردازد.
این نظام پزشکی خواص را بهطورمعمول بهرنگ های رنگین کمان نسبت میدهد:
قرمز:انرژی میدهد، نیرو را بالا میبرد، گردش خون را تحریک میکند.
آبی:تسکین میبخشد، باعث آرامش و آسودگی میشود، تفکر منطقی را برمی انگیزد.
زرد:انگیزهایجاد میکند، وضوح ذهنی و توانایی ارتباط گرفتن را ارتقا میدهد.
سبز:سرزندگی و هماهنگی را تشدید میکنند و اثری پایدارکنندهدارد.
نارنجی:بی باکی، شورونشاط و هوش را تقویت میکند.
بنفش/ارغوانی:بهتقویت اعتمادبهنفس و الهام بخشی یا درون انگیزی کمک کردهو دستگاهعصبی را متعادل میکند.
سفید:همهرنگ ها را در خود دارد؛ برای شفابخشی و هشیاری معنوی خوب است.
رنگ درمانی
بنفش بهتقویت اعتمادبهنفس و الهام بخشی یا درون انگیزی کمک میکند
امروزهرنگ درمانگرها از وسایل کاربردی مانند روسری ها و بطری های شیشهای رنگی گرفتهتا جواهرات رنگی، نوردهی ملایم و حتی غذاهای رنگارنگ برای درمان افسردگی، اضطراب و حتی کاهش عوارض ناشی از سکتهمغزی استفادهمیکنند.
آستن شارپ میگوید:«آبی رنگی آرام بخش و رنگی ایدهآل برای اضطراب است. سبز ما را متعادل میکند و باعث تجدیدقوای بدنمان میشود. رنگ زرد بههشیار و مطمئن باقی ماندن ما کمک میکند. قرمز انرژی ما را تقویت میکند. افرادی کهدچار افسردگی هستند با رنگ های زرد خوش بین تر و با رنگ نارنجی صمیمی تر میشوند. صورتی بیانگر عشق بهخود است کهبهنظر من همهما برای شفا یافتن واقعی بهآن نیاز داریم.»
بهگفتهاو، اغلب ما متوجهنیستیم کهدرواقع در طول زندگی هایمان در حال استفادهاز رنگ درمانی بودهایم. همهانتخاب رنگ ها، چهدربارهلباس و مبلمان باشد و چهدربارهغذا و مسواک باعث میشوند، ما احساس بهتری بکنیم. او میگوید:«حتی هنگامی کهمطلقاً هیچ چیز رنگارنگی در محیط شما وجود ندارد، میتوانید از ذهنتان استفادهکنید و عامدانهرنگ هایی را میخواهید تصور کنید و بهاصطلاح «رنگ را بهآنجایی کهمیخواهید بهبود یابد بدمید.» این بهاصطلاح دمیدن رنگ را میتوانید در هر جایی تمرین کنید.»
گرچهاین کار بسیار سادهبهنظر میرسد، اما آیا شاهدی وجود دارد کهواقعاً رنگ درمانی مؤثر است؟
لسلی هرینگتون، رئیس شرکت ال چ کالر، یک شرکت مشاورهرنگ، دراین بارهمیگوید:«فرصت واقعی کهرنگ در اختیار شما میگذرد این است کهخصوصیات عاطفی یا رفتاری را کهدر پی آن هستید با رنگ مناسبی (از دیدگاهخودتان) پیوند دهید.»
هرینگتون کهراهبردهای کاربرد رنگ را برای شرکت ها در سراسر دنیا ارائهمیدهد، توضیح داد کهتجربهانسان ها با رنگ از طریق رشتهای از بهاصطلاح فیلترها صورت میگیرد. ازجملهاین فیلترها واکنش های ذاتی یا فیزیولوژیک بهرنگ ها است، اما تداعی های آموختهشدهبا رنگ ها بر اساس فرهنگ ها و تجربیات افراد هم در این مورد مؤثر است. بنابراین رابطهبا رنگ ها در سطح فردی میتواند بسیار پیچیدهباشد.
هرینگتون میگوید مجموعهفزایندهای پژوهش ها بیانگر آن است کهرنگی هایی معین بهطوری یکنواخت و بهشیوهای قابل پیش بینی تأثیراتی بر رفتار میگذراند، برای مثال رنگ قرمز و نارنجی باعث تحریک شدن و نیرو بخشیدن میشوند درحالی کهرنگ آبی و سبز آرام بخش هستند. برخی از رنگ ها مانند زرد درواقع میتوانند خلق وخو را بالا ببرند، اما پردازش آن ها انرژی بیشتری میگیرد و ممکن است لازم باشد کهبا «دوزهای کم» دریافت شوند. بنابراین در فضای کاری ممکن است مفید باشد کهاز رنگ آبی و سبز استفادهکنیم تا بالاترین میزان تمرکز و توجهدر افراد ایجاد شود قرمز و نارنجی برای مشکل گشایی گروهی (brainstorming) و تسهیل ارتباط اجتماعی مفید است و رنگ زرد باعث تقویت تفکر عقلانی و نوآوری میشود.
البتههرینگتون میگوید، کل محیط کار نیاز بهبررسی دارد. پنجرهها و نور طبیعی، صدا و مبلمان، همهاز عواملی هستند کهدر پیامدها تأثیر میگذارند.»
یکی از بارزترین نمونههای نمادین رنگ، کاربرد آن در کتب مقدس است. قرآن، آشکارا مفاهیم عرفانی، ماورایی و بهشت و جهنم را در قالب رنگ ها بهانسان میشناساند. برای مثال، رنگ سبز در قرآن، یک رنگ برجستهو در درختان است. گاهی سبز را نشانهجوانی و رشد و نمو میداند (حج /63) و در جایی سفیدی و سیاهی، نماد شب و روز و نیز نماد خوشبختی و تیرهبختی است. (بقره/187 ). در جایی دیگر، رنگ زرد، نشانهشادی روح انسان است. (بقره/69 )
در «حلیهالمتقین» آمدهکهبهترین رنگ ها در جامعه، سفید است:از حضرت رسول (ص) نقل شدهاست:«بپوشید حلهسپید کهآن نیکوترین و پاکیزهترین رنگ هاست.» لباس سفید موجب میشود کهانسان آن گونهکههست، جلوهگر شود و از طرفی، نوعی اثر مفرح، دلگشا و روحانی دارد. حضرت امام محمد باقر (ع) نیز میفرماید:«سفید از همهرنگ ها نزد خدا محبوب تر است.» همچنین در حدیثی از امام صادق (ع)، لباس سیاه، لباس اهل جهنم معرفی شدهاست.