اعمال لیله الرغائب و فضیلت شب آرزوها

اعمال و فضایل اولین پنجشنبه‌ماه‌رجب یا لیله‌الرغائب

همانطور که‌میدانید نخستین شب جمعه‌از ماه‌پرفضیلت رجب را «لیلة الرّغائب» نامیده‌اند. رسول خدا (ص) من باب فضیلت و برکت ماه‌رجب در روایتی فرموده‌اند:

«وَ لَکِنْ لَا تَغْفُلُوا عَنْ أَوَّلِ لَیْلَةٍ جُمُعَةٍ فِیهِ [منه‏] فَإِنَّهَا لَیْلَةٌ تُسَمِّیهَا الْمَلَائِکَةُ لَیْلَةَ الرَّغَائِبِ وَ ذَلِکَ أَنَّهُ إِذَا مَضَی ثُلُثُ اللَّیْلِ لَمْ یَبْقَ مَلَکٌ فِی السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ إِلَّا یَجْتَمِعُونَ فِی الْکَعْبَةِ وَ حَوَالَیْهَا وَ یَطَّلِعُ اللَّهُ عَلَیْهِمْ اطِّلَاعَةً ( إقبال الأعمال (ط - القدیمة)،ج‏2 ،فصل فیما نذکره‌من عمل أول جمعة من شهر رجب .....، ص :632 )

از اولین شب جمعه‌در ماه‌رجب غافل نشوید؛ زیرا شبی است که‌فرشتگان آن را "لیلة الرغائب" می‌نامند. این نامگذاری به‌این جهت است که‌هنگامی که‌مقداری از شب گذشت، هیچ فرشته‌ای در آسمان ها و زمین نمی ماند مگر اینکه‌در کعبه‌و اطراف آن جمع می‌شوند.»

لیلةالرغائب به‌چه‌معناست؟

ابتدا پیش از هر چیزی به‌معنای لغوی لیله‌الرغائب می‌پردازیم لیله‌به‌معنی شب و واژه‌«رغائب» جمع «رغیبه» به‌معنی چیزی که‌مورد رغبت و میل و همچنین به‌معنای بخشش و عطای زیاد است.

پس «لیلةالرغائب» هم به‌عنوان شبی که‌توجه‌به‌آن زیاد است و هم به‌عنوان شبی که‌در آن بخشش و عطا فراوان است میتواند معنی شود و بر اساس روایاتی که‌درباره‌فضیلت و برکت این شب مطرح شده‌است هر دو معنا درست و صحیح تلقی می‌شود.

فضایل شب آرزوها و لیله‌الرغائب

زمین خاکی پر از فرشتگان می‌شود که‌از آسمان سرازیر شده‌اند در زمین سکنا برگزیده‌اند و مسئول بردن پیغام از نیت های پاک بندگان به‌خداوند هستند. بنابراین علاوه‌بر تاکید داشتن بر به‌جا آوردن اعمال این شب ، فرصت و امکان نیت آرزوهای دست یافتنی و به‌حق را نمی شود از دست داد.

اعمال لیله‌الرغائب و شب آرزوها

از مهمترین اعمالی که‌می‌توان برای شب «لیلة الرغائب» نام برد خواندن دوازده‌رکعت نماز می‌باشد ، پنجشنبه‌اول ماه‌رجب که‌همان لیله‌الرغائب است روزه‌بگیرید و چنانچه‌وارد شب جمعه‌شدید میان نماز مغرب و عشاء آن دوازده‌رکعت نمازی که‌پیش از این اشاره‌شد را به‌جا آورید ، هر دو رکعت به‌یک سلام و در هر رکعت از آن یک مرتبه‌حمد و سه‌مرتبه‌«سوره‌قدر» و دوازده‏ مرتبه‌«سوره‌توحید» می‏ خوانی و هنگامی که‌از نماز فارغ شدی هفتاد مرتبه‌می‌گویی:

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ الْأُمِّیِّ وَ عَلَی آلِهِ [وَ آلِ مُحَمَّدٍ].

خدایا! بر محمّد پیامبر درس ناخوانده‌و خاندانش درود فرست

سپس به‌سجده‌می‏ روی و هفتاد مرتبه‌می‌گویی:

سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ

پاک و منزّه‌است پروردگار فرشتگان و روح

آنگاه‌سر از سجده‌بر می‌‏داری و هفتاد مرتبه‌می‏ گویی:

رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ تَجَاوَزْ عَمَّا تَعْلَمُ إِنَّکَ أَنْتَ الْعَلِیُّ الْأَعْظَمُ

پروردگارا! مرا بیامرز و بر من مهرورز و از آنچه‌از من می‏ دانی بگذر، تو خدای برتر و بزرگتری.

دوباره‌به‌سجده‌می‏ روی و هفتاد مرتبه‌می‏ گویی:

سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ

پاک و منزّه‌است پروردگار فرشتگان و روح

سپس حاجت و آرزوی خود را طلب کنید تا به‌خواست و اراده‌خدا به‌آن برسید.(  ابن طاووس، الإقبال بالأعمال الحسنة، 1376ش، ج3، ص186 )

در فضیلت نماز لیله‌الرغائب پیامبر اکرم(ص) فرموده‌اند:

هر کسی که‌نماز را به‌جا بیاورد خداوند متعال شب اول قبرش ثواب و برکت این نماز را به‌زیباترین شکل ممکن و با روی درخشان و گشاده‌و با زبان فصیح به‌سوی او می‌فرستد و به‌آن فرد می‌گوید:ای حبیب من، بشارت بر تو باد که‌از هر شدت و سختی نجات یافتی.

میت سوال میکند تو که‌هستی؟ قسم به‌خدا که‌من زیباتر از تو صورتی ندیدم و شیرین تر از کلام تو کلامی نشنیده‌ام و خوشبو تر از تو بویی نبوئیده‌ام. آنگاه‌آن زیباروی جواب می‌دهد:من همان ثواب آن نمازی هستم که‌در شب لیله‌الرغائب به‌جا آوردی. امشب به‌پیش تو آمده‌ام تا حقی را که‌داشتی ادا کنم و با تنها نگذاشتن تو وحشت را از وجودت دور کنم و چنانچه‌در صور دمیده‌شود قیامت به‌پا می‌شود و من سایه‌بالای سر تو خواهم شد.

می گویند زمانی که‌قیامت برپا میشود منادی الهی فریاد میکشد أین الرجبیون؟ کجا هستند کسانی که‌ماه‌رجب را با ارزش پنداشتند و از آن بهره‌مند شدند آن گاه‌از آن جمعیت انبوه‌گروهی بلند می‌شوند که‌محشر از روشنی جمال آنها درخشان می‌شود و بر سرشان تاج های شاهی آراسته‌به‌در و یاقوت قرار داشته‌و در سمت راست و چپ هر کدام از آن ها هزار فرشته‌کرامت و تعظیم الهی را تبریک می‌گویند.

سپس از جانب خدا ندایی می‌آید:

ای بندگان و کنیزان من به‌بزرگی و عزتم قسم چنان جایگاه‌گرامی و بزرگی به‌شما عطا خواهم کرد و شما را در جایگاهی که‌نهرها در آن جاری است جای میدهم که‌تا همیشه‌جاوید بمانید چراکه‌شما به‌صورت داوطلبانه‌در آن ماهی که‌برای من بزرگ است روزه‌گرفته‌و اعمال آن را به‌جا آوردید.

پس خطاب به‌فرشتگان می‌فرماید :

بندگان و کنیزان من را وارد بهشت بکنید در این هنگام امام فرمودند این پاداش و ودیعه‌برای آن دسته‌از کسانی است که‌یک روز از اول یا اواسط یا اواخر ماه‌رجب را روزه‌بگیرند.( اقبال الأعمال ؛ اجازه‌بنی زهره‌)

در کتاب المراقبات آمده‌است:

مرحوم آیت الله‌میرزا جواد ملکی تبریزی در کتاب المراقبات خود یکی از مراقبت های مهم در ماه‌رجب را به‌یاد داشتن حدیث «مَلَک داعی» عنوان می‌کند که‌از پیامبر (ص) روایت شده‌است.

«پیامبر اکرم (ص) فرمود:«خدای متعال در آسمان هفتم فرشته‌ای را قرار داده‌است که‌«داعی» گفته‌می‌شود. هنگامی که‌ماه‌رجب آمد، این فرشته‌در هر شب این ماه‌تا صبح می‌گوید:خوشا به‌حال تسبیح کنندگان خدا، خوشا به‌حال فرمانبرداران خدا. خدای متعال می‌فرماید:همنشین کسی هستم که‌با من همنشینی کند، فرمان بردار کسی هستم که‌فرمان بردارم باشد و بخشنده‌خواهان بخشایش هستم. ماه‌ماه‌من، بنده‌بنده‌من و رحمت رحمت من است. هر کسی در این ماه‌من را بخواند او را اجابت می‌کنم و هرکس از من بخواهد به‌او می‌دهم و هرکس از من هدایت بخواهد او را هدایت می‌کنم. این ماه‌را رشته‌ای بین خود و بندگانم قرار دادم که‌هرکس آن را بگیرد به‌من می‌رسد.))

امید است در پایان این اعمال پرفضیلت و برکت به‌یاد محتاج آن به‌دعا باشید. "التماس دعا"