سفری به قلعه دیدنی سرخ یا لال قلعه هند

معرفی جاذبه‌ی گردشگری قلعه‌سرخ یا لال قلعه‌در هندوستان

هرگاه‌صحبت از کشور هندوستان می‌شود ناخودآگاه‌حس لطیفی به‌همراه‌داستان های عاشقانه‌و موسیقی در یک طبیعت ناب در ذهن ها تداعی می‌شود طیفهای مختلفی از پوشش گیاهی ، مرداب ها و جنگلها در این سرزمین پهناور دیده‌می‌شود که‌جذب کننده‌بسیاری از گردشگران هستند. منحصر به‌فرد ترین آثار و بناهای تاریخی در این کشور وجود دارند که‌در پس دیوارهای آن ها ماجراهای واقعی آکنده‌از قدرت و عدالت ، عشق و نفرت جا خوش کرده‌است و قدمتی هزاران ساله‌دارند.

یکی از همین مکان هایی که‌زبانزد عام و خاص است می‌توان به‌قلعه‌سرخ یا همان (لال قلعه‌یا رد فورد) اشاره‌کرد. در زبان هندی لال را به‌معنی سرخ تعریف کردند. به‌جرأت می‌توان گفت یکی از زیباترین و جذابترین و در عین حال بزرگ ترین بناهای گردشگری شهر دهلی این قلعه‌می‌باشد.

شخصی به‌نام احمد لاهوری معمار این بنای شگفت انگیز می‌باشد که‌به‌دستور شاه‌جهان آن را بنا کرده‌است این قلعه‌سرخ اقامتگاه‌محل سکونت خانواده‌امپراطور سلطنتی بوده‌و تمامی مراسم های سیاسی و تشریفاتی در آن مکان انجام می‌شده‌است تاریخ ثبت این قلعه‌در لیست میراث جهانی یونسکو سال 2007 برمیگردد. اگر تمایل به‌آشنایی بیشتر با این عروس زیبای شاه‌جهان آباد پایتخت محبوب شاه‌جهان دارید در این قسمت از گردشگری مجله اینترنتی فنجان با ما همراه‌شوید.

تاریخچه‌و پیشینه‌لال قلعه

زمانی که‌پنجمین امپراطور مغول شاه‌جهان پایتخت خود را از آگرا به‌دهلی تبدیل کرد فرمان بنا کردن این قلعه‌را نیز صادر کرد. زمان ساخت این قلعه‌9 سال طول کشید محل قرارگیری آن در کنار رود یامونا و به‌شکل یک هشت ضلعی نامنظم می‌باشد. دور تا دور قلعه‌را دیوار قرمز رنگی به‌طول 5.2 کیلومتر و ارتفاع 16 تا 33 متر احاطه‌کرده‌است.

قلعه‌سرخ در هندوستان

همانطور که‌پیش از این ذکر شد این قلعه‌به‌عنوان بزرگترین مراکز گردشگری در دهلی پایتخت هندوستان معرفی شده‌است لال در زبان هندی به‌معنای سرخ است که‌به‌علت به‌کار بردن سنگهای سرخ در ساخت آن به‌این نام شناسانده‌شده‌است.

ساخت این قلعه‌به‌دستور شاه‌جهان پادشاه‌پنجم گورکانی و در هنگامی که‌پایتختش را ازاد را به‌دهلی تغییر داد انجام شد و مدت ساخت آن 9 سال به‌طول انجامید. محل قرار گیری در جوانرود یامونا می‌باشد و شکل ساخت آن شبیه‌به‌یک 8 ضلعی نامرتب می‌باشد که‌توسط دیواری از سنگ های سرخ احاطه‌شده‌است.

باید بدانید بنای لال قلعه‌یا قلعه‌سرخ اجزای مختلفی دارد از جمله‌مسجد مروارید ساخته‌شده‌از مرمر سفید که‌در ساختن آن از معماری اسلامی الهام گرفته‌شده‌و دروازه‌لاهور که‌اسم آن از شهر لاهور پاکستان گرفته‌شده‌است.در هر جای این قصر سرخ نوشته‌هایی با زبان فارسی می‌توانید ببینید که‌البته‌ناگفته‌نماند متاسفانه‌قسمت اعظم این کتیبه‌ها تخریب شده‌است. همه‌ساله‌15 آگوست روز استقلال هند از انگلستان می‌باشد نخست وزیر هند در این روز پرچم ملی کشور را بالا گرفته‌و سخنرانی می‌کند.

دیوار های دفاعی که‌در این قلعه‌وجود دارد در قسمت منتهی به‌رودخانه‌18 متر و در قسمتی که‌به‌طرف شهر است ارتفاع 33 متر می‌باشد و نقش بسیار مهمی در دفاع از مجموعه‌دارند.

ناگفته‌نماند قلعه‌سرخ یا ردفورت را نباید با یک قلعه‌ی دیگر که‌به‌همین اسم معروف است و در نزدیکی دهلی در آگرا بنا شده‌است اشتباه‌گرفت.

سبک معماری قلعه‌سرخ

معماری این قلعه‌شگفت انگیز ترکیبی از سبک مغولی و هندی می‌باشد به‌خاطر خلاقیت در این سبک و پیشرو بودن آن دیگر ساختمان ها و باغ ها در دهلی ، کشمیر ، روح الخاند ، راجستان ، پنجاب و براج از آن تاثیر و ایده‌گرفتند.

موزه‌های قلعه‌سرخ

هم اکنون در این بنا دو موزه‌وجود دارد موزه‌اول شامل منسوجات کتابها ، اشیا و دست نوشته‌های تاریخی و هنری می‌باشد که‌به‌دوران گورکانی هند یا ایران ارتباط دارد موزه‌دوم اکثراً متعلق به‌نمایش جنگ افزار های تاریخی آن زمان تا دوران اشغال انگلیس است.

دیگر بخش های قلعه‌لال

بادان و ساوان از عمارت های مخزن دار این بنا می‌باشند و همچنین حمام شاهی که‌دارای دو قسمت ممتاز محل و رنگ محل در بخش زنان یا اندرونی می‌باشد ، دعوت خانه‌که‌محل اقامت شاهزاده‌بوده‌و در نهایت مسجد مروارید یا موتی که‌توسط جانشین شاه‌جهان اورنگ بنا شد.

قسمت های مهم قلعه‌سرخ

حیاط خارجی بزرگ و مستقلی با سنگ های مرمری سفید دیوان عام یکی از بخش های زیبای این قلعه‌است شاه‌برای اینکه‌با عموم مردم دیداری انجام دهد روی ایوانی در دیوار شرقی می‌ایستاد.

اما دیوان خاص مختص ملاقات های خصوصی شاه‌و میهمانان بود و تخت مشهوری به‌نام تخت طاووس قرار دارد همان تختی که‌پس از مدتی به‌وسیله‌نادر شاه‌به‌عنوان یغما به‌ایران آورده‌شد. نکته‌جالبی که‌وجود دارد این است که‌در بخش های متنوعی از کاخ روی دیوارها شعرهایی از جمله‌دیوان خاص اشعار خسرو دهلوی به‌زبان فارسی حک شده‌است.

از دیگر اتاق ها می‌توان از کاخ رنگی یا رنگ محل با زیباترین تزئینات طلایی،حوض مرمرین و سقف نقش دار اقامتگاه‌همسر اصلی یاد کرد.

و اتاق خصوصی شاه‌به‌نام ممتاز محل که‌شامل عبادتگاه‌ها و اتاق خواب ها و ایوان ها می‌باشد.

بخش های مختلف لال قلعه‌یا قلعه‌سرخ معروف ترین بخش و اجزای این بنا را می‌توانید در ادامه‌بشناسید.

بخش های مختلف لال قلعه‌هندوستان

- درواز لاهور(Lahore Gate) :اصلی ترین دروازه‌قلعه‌سرخ ، دروازه‌لاهور می‌باشد که‌اسمش را از شهر لاهور واقع در پاکستان گرفته‌است.

- دروازه‌دهلی (Delhi Gate):این دروازه‌نام یکی از دروازه‌های قلعه‌سرخ می‌باشد که‌به‌سمت دهلی کوه‌کهنه‌بوده‌است.

- دروازه‌فیل (Elephant Gate):دروازه‌دیگر لال قلعه‌، درباره‌فیلم نامیده‌شده‌است دروازه‌ای که‌دو مجسمه‌سیاه‌رنگ از فیل مقابلش قرار گرفته‌و بعد ها توسط اورنگ زیب در سال 1856 تخریب می‌شود و امروزه‌بعد از بازسازی در موزه‌ممتاز محل واقع است.

- چاتاچوک (Chatta Chowk):بازار سرپوشیده‌یا چاتاچوک معاون رئیس قوه‌و دروازه‌اصلی قرار دارد و امروزه‌محل تجمع دستفروشان برای فروختن اجناس و سوغاتی به‌گردشگران می‌باشد.

- نقاره‌خانه‌(Naqqar Khana) یا نوبت خانه‌(Naubat Khana):این نقاره‌خانه‌مقابل چاتاچوک و بر فراز دروازه‌لاهور واقعه‌است و از آنجا زمان ورود شاهزاده‌گان یا شاه‌و خانواده‌سلطنتی به‌تعداد 5 بار نقاره‌میزدند. طول این بنا بیش از 30 متر و عرض آن 20 متر می‌باشد و همه‌گردشگران و بازدیدکنندگان به‌جز خانواده‌سلطنتی ، بایستی قبل از ورود خود به‌محوطه‌اصلی از اسب پیاده‌شوند. تنظیمات جی تی ای ایران

باغ حیات بخش (Hayat Baksh Bagh):باغی که‌در قلعه‌سرخ وجود دارد باغ حیات وحش نام دارد که‌به‌وسیله‌فواره‌های فراوان و دونفر زیبا تقسیم شده‌است اما باید متذکر شویم این نهرها امروز خشکیده‌و در این محل تنها پوشش گیاهی باقی مانده‌است.

خاص محل (Khas Mahal):اسم هند محلی بسیار خصوصی برای اقامت شاه‌بوده‌که‌شامل ایوان ، اتاق های خواب ، مکان های عبادت و باروی موسامان برج می‌باشد.

بُرج مثمن (Mussaman Burj):این برج دارویی است که‌در فاصله‌ها و رو به‌خارج قلعه‌واقع است که‌همه‌روزه‌شاه‌صبح زود در انظار ظاهر می‌شود.

نهر بهشت (Nahr-i-Behisht):نهر بهشت جایی است در قلعه‌سرخ که‌محل زندگی شخصی شاه‌بود که‌شاه‌در ایوان آن نشسته‌و رود یامونا را تماشا می‌کرده‌است در قصر نهر بهشت چند نهر از رود یامونا جاری بود.

دیوان عام (Diwan-i-Am):دیوان عام به‌صورت یک حیاط بیرونی بزرگ و مستقلی می‌باشد که‌توسط سنگهای مرمر سفید شده‌و شاه‌روی ایوانی در روی دیوار شرقی با ایده‌ای شبیه‌به‌بار عام سلیمان ایستاده‌و با عموم مردم دیدار کرده‌و به‌گفت و گو می‌پرداخت.

کرسی (Qursi) یا تخت شاهی:کرسی رو به‌روی دیوار داخلی دیوان عام واقع است سکوی شکوهمند و بزرگ به‌ابعاد بیش از 2 در 1 و ارتفاع 3 متر از کف ایوان عام می‌باشد. این تخت با حجاری های ظریف از سنگ مرمر و جواهر نشان درست شده‌که‌در سال 1857 جواهرات آنرا خارج کرده‌اند، از فراز این تخت شاه‌به‌درخواست وزرا و صحبت با مردم گوش فرا می‌داد.

سرگذشت قلعه‌سرخ

در پی حمله‌نادرشاه‌به‌امپراطوری مغول در سال 1747 جواهرات آثار هنری قلعه‌به‌غارت گرفته‌شد و بعد از آن تعداد بیشتری از سازه‌های سنگ مرمر قلعه‌توسط بریتانیا در انقلاب 1857 ویران شد و فقط قسمت هایی از دیوارهای دفاعی قلعه‌سالم ماند. آخرین امپراطور مغول توسط انگلیسی ها در سال 1858 در قلعه‌سرخ محاکمه‌و به‌رانگون تبعید شد و همان کاخی که‌زمانی محل زندگی قدرتمندترین مردان مغول بود به‌پادگان نظامی تغییر کاربری دادند.

بهترین زمان بازدید از قلعه‌سرخ

بهار و پاییز مناسبترین و بهترین تایم برای بازدید از این قلعه‌زیبا می‌باشد چرا که‌در این ایام هوا بسیار مناسب و با خیال راحت از تمامی بخش های آن می‌توان به‌خوبی بازدید کرد.